Wojciech Biberstein-Kazimirski (1808-1887) – prawnik, orientalista, tłumacz m.in. Koranu i „Opowieści z tysiąca i jednej nocy”, przyjaciel Działyńskich.

W kórnickim Zamku można oglądać wystawę czasową poświęconą temu ciekawemu badaczowi, a 7 listopada odbędzie się sympozjum na jego temat, które współorganizujemy w ramach programu NAWA Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej wraz z Université Jean Moulin Lyon 3, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu i Campus France Polska.

Naszą Bibliotekę reprezentował będzie mgr Grzegorz Kubacki – starszy kustosz, pracownik Działu Udostępniania Zbiorów i Informacji Naukowej, który opublikował już kilka tekstów na temat Kazimirskiego i zna tę postać najlepiej z nas. Jest również autorem czasowej wystawy – zapraszamy do gablot w zamkowym holu.

————————————

Wojciech Biberstein-Kazimirski (1808-1887)

W 1829 roku przebywał w gościnie u Tytusa Działyńskiego w Pałacu Działyńskich w Poznaniu oraz w Zamku w Kórniku, gdzie wykonywał prace biblioteczne związane z porządkowaniem zbiorów oraz tłumaczenia z łaciny. Rok później osiadł w Berlinie i przy wsparciu Tytusa Działyńskiego podjął studia z zakresu języków orientalnych. Następnie przeniósł się do Paryża, otrzymując posadę w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Francji. Dzięki kompetencjom językowym i doskonałej znajomości kultury Wschodu osiągnął wysoki stopień dragomana, czyli tłumacza-dyplomaty. W tym okresie przyjął nazwisko Biberstein (zamiast Kazimirski, które mogło kojarzyć się z Rosją) oraz łacińską formę imienia – Adalbert.

Kazimirski zajmował się przekładami literatury arabskiej i perskiej. Do jego dorobku translatorskiego należą m.in. tłumaczenia poezji Menuczehriego oraz „Opowieści z tysiąca i jednej nocy” („Enis el-Dżelis”). Najważniejszym dziełem jego życia pozostaje przekład Koranu, który doczekał się kilku wydań jeszcze za życia autora. Przez blisko półtora stulecia stanowił on podstawowe francuskie tłumaczenie tej świętej księgi, szeroko rozpowszechnione w krajach Afryki Północnej.

W okresie wojny krymskiej Kazimirski prawdopodobnie pełnił funkcję nieformalnego łącznika między Turcją, środowiskiem Hotelu Lambert a francuskim ministerstwem. Wskazuje na to wysokość jego wynagrodzenia, znacznie przekraczająca typową pensję urzędnika czy tłumacza.

Przyjaźń Kazimirskiego z rodziną Działyńskich trwała ponad pół wieku i z czasem przybrała formę współpracy o charakterze naukowym. Kazimirski doradzał Tytusowi Działyńskiemu w kwestiach zakupu orientalnych druków i rękopisów, a jego córkę, Jadwigę Działyńską, przygotowywał językowo do podróży na Wschód. Utrzymywał również bliskie relacje z Janem Działyńskim, który wsparł finansowo wydanie jego tłumaczeń poezji Menuczehriego – o czym tłumacz wspomniał w dedykacji.

Wojciech Biberstein-Kazimirski zmarł samotnie w 1887 roku i został pochowany na cmentarzu w podparyskim Montrouge. Największy zbiór dokumentów, korespondencji i pamiątek związanych z jego osobą znajduje się w zbiorach PAN Biblioteki Kórnickiej.