Zakład Archiwistyki Wydziału Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Archiwum Państwowe w Poznaniu
Biblioteka Kórnicka Polskiej Akademii Nauk

zapraszają na konferencję naukową

Archiwiści, bibliotekarze i muzealnicy wobec wyzwań i sytuacji kryzysowych

Poznań, 13–14 listopada 2025 r.

Truizmem jest stwierdzenie, że kadry szeroko rozumianych instytucji kultury – archiwów, bibliotek i muzeów – odgrywają kluczową rolę w ich działalności. To ludzie, ich praca i zaangażowanie decydują o funkcjonowaniu tych instytucji oraz ich postrzeganiu przez społeczeństwo. W 2025 roku poznańskie środowisko archiwalne będzie świętować dwie ważne rocznice: stulecie urodzin profesora Stanisława Nawrockiego oraz pięćdziesięciolecie rozpoczęcia kształcenia archiwistów na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydarzenia te skłaniają do refleksji nad znaczeniem profesjonalnych kadr w ochronie i zabezpieczaniu dziedzictwa kulturowego. Pragniemy, aby nasza konferencja stała się okazją do dyskusji o wyzwaniach, jakie stoją przed archiwistami, bibliotekarzami i muzealnikami, nie tylko w sytuacjach kryzysowych, gdy odpowiedzialność za ocalenie zbiorów nabiera szczególnego znaczenia.

Właściwe zabezpieczanie, gromadzenie, opracowywanie i udostępnianie zasobu wymaga nie tylko znajomości przepisów prawnych, ale także odpowiedniego przygotowania zawodowego oraz określonych postaw etycznych. W momentach zagrożenia odpowiedzialność ta staje się szczególnie istotna, co czyni z archiwistów, bibliotekarzy i muzealników strażników pamięci zbiorowej.

Zakres tematyczny konferencji:

Przygotowanie instytucji pamięci do sytuacji kryzysowych 

W części tej zapraszamy do analizy istniejących ram prawnych, regulaminów oraz procedur wewnętrznych mających na celu zabezpieczenie działalności archiwów, bibliotek i muzeów w sytuacjach kryzysowych. Podjęte zostaną także zagadnienia związane z wypracowywaniem dobrych praktyk i procedur ochronnych w instytucjach pamięci.

Proponowanym przedmiotem refleksji w tej części obrad są programy kształcenia specjalistów zajmujących się ochroną zbiorów, w tym rozważania na temat wiedzy i umiejętności kluczowych dla sprawnego działania instytucji kultury. Dyskusja obejmie również zmieniające się wymagania wobec kadry oraz sposoby rozwijania kompetencji, w tym również tych niezbędnych w sytuacjach kryzysowych.

Kształcenie i rozwój kadr archiwalnych, bibliotecznych i muzealnych

Zabezpieczanie zbiorów. W tej części konferencji chcielibyśmy zaprosić do omówienia strategii ochrony, przenoszenia i ewakuacji zbiorów, a także konkretnych doświadczeń, będących efektem historycznych i współczesnych szeroko rozumianych sytuacji kryzysowych. Szczególną uwagę planujemy poświęcić analizie metod zabezpieczania różnych typów zbiorów i ocenę skuteczności stosowanych rozwiązań.

Postawy wobec ochrony dziedzictwa

Podczas obrad chcielibyśmy poruszyć temat etosu zawodowego archiwistów, bibliotekarzy i muzealników w kontekście ochrony dziedzictwa kulturowego. Refleksja objęłaby kwestię odpowiedzialności indywidualnej i zbiorowej oraz postaw, które wpłynęły na działalność konkretnych instytucji. W części tej planujemy również przedstawić sylwetki zasłużonych dla ochrony dziedzictwa pracowników instytucji kultury.

Status pracowników instytucji pamięci

Refleksji chcielibyśmy poddać status zawodowy i społeczny pracowników instytucji kultury, w tym ich postrzeganie przez społeczeństwo i przełożonych – zarówno na szczeblu krajowym, jak i w ramach wewnętrznych struktur placówek, którym są podporządkowane. Analizie chcielibyśmy poddać także zmiany, jakim podlegała przez lata kondycja zawodu.

Informacje organizacyjne:

· Termin zgłoszeń referatów: do 31 sierpnia 2025 r.

· Ogłoszenie programu konferencji: do 30 września 2025 r.

· Termin zgłoszeń udziału w konferencji bez referatu: do 15 października 2025 r.

Miejsce obrad:

Wydział Historii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

ul. Uniwersytetu Poznańskiego 7, 61-614 Poznań

Opłata konferencyjna: 300 zł (opłata obejmuje materiały konferencyjne, wyżywienie podczas obrad oraz udział w bankiecie).

Organizatorzy nie zapewniają noclegu.

Komitet Organizacyjny:

· prof. dr hab. Krzysztof Stryjkowski

· prof. UAM dr hab. Magdalena Biniaś-Szkopek

· prof. UAM dr hab. Rafał Galuba

· dr Magdalena Heruday-Kiełczewska

· dr Zuzanna Jaśkowska-Józefiak

· dr Piotr Józefiak

· dr Aleksandra Losik

· dr Julia Wesołowska