Wstęp
Sesje
Mowy
Noty
Projekty
Traktaty
Nominacje
Tabele
Przypisy


Głos

Antoniego Karskiego

Posła Województwa Płockiego

dnia 23 lipca 1793 roku, miany

Najjaśniejszy Królu, Panie Mój Miłościwy!

Najjaśniejsze Rzpltej Skonfederowane Stany!

Mówić za słusznością, oddawać cnocie i zasługom sprawiedliwość, równie mam za rzecz świętą, jak słuszną.

Najjaśniejsze Stany! Materya, w której mówić przedsięwziąłem, jest tak z mojej, jako i z drugiej strony delikatną, bo lękam się i sam wpaść w podejrzenie, i oddanym, lubo sprawiedliwym chwały wymiarem, obrazić upokorzoną, wielkiej duszy cnotę.

Ale znając, S.N., iż światłość wasza umi cenić zasługi, różnić sposób myślenia i zawdzięczać obywatelskie starań, więc śmiało moje przekonanie otworzę, a słuszność wasza poprzeć mię każe. Podany projekt względnie Konfederacyi Targowickiej, z samego autora tego projektu dowodzi, iż jest przeciwko Litewskiej, JW. Bońkowski dostrzegał, co się w W.X.Lit. działo, prowincye koronne nie sarkają na rząd Konfederacyi, JW. Marszałek Pułaski od czasu swego w tej Konfederacyi Naczelnictwa starał się dogadzać potrzebom wewnętrznym kraju, i obrotom rzeczy, nie masz obywatela który by przeciwko niemu niósł użalenie; kiedy więc ten mąż za prawidło mając swych działań, szczęście ogólne wysłużyć sobie wdzięczność w narodzie, oddajmy mu ją, z tą serca uprzejmością, jaka istotnie czucia naszego dowieść potrafi.

Konfederacyi egzystencya jest koniecznie potrzebną, bo moc jej przelana w Sejm, nie może swym do Sejmu przejściem, niszczyć pierwszego swego siedliska, umiarkowanie jednak być winno.

Ja z mego miejsca jestem za tym, aby połączone narody litewskie z koronnym, w jednym Konfederacyi reprezentowały się Marszałku, nie jestem za tym, aby Konfederacya miała moc udzielną, gdy jednak od niej dependujące Konfederacye wojewódzkie, dotąd egzystujące, wymierzają obywatelom sprawiedliwość, zatem zwierzchnictwo nad niemi jest potrzebne, znieść zaś Konfederacyą Generalną, jest znieść i wojewódzkie, a przeto zostawić kraj w nieładzie, wystawić go na nowe domowych niechęci zamieszań, z tych przyczyn, jestem za tym, aby Konfederacya do zupełmnego kraju urządzenia, pod jednym Marszałkiem dla oszczędzenia nareście Skarbu egzystowała, ile że JW. Marszałek Konfederacyi Litewskiej, zostawszy Hetmanem, sam zechce odstąpić, znając szczupłość kraju Rzeczypospolitej i Skarbu w tym czasie.


Copyright 1998 by Biblioteka Kórnicka PAN and Centrum Elektronicznych Tekstów Humanistycznych