Głos

Antoniego Karskiego

Posła Województwa Płockiego

dnia 13 lipca 1793 roku miany

Najjaśniejszy Królu Panie Mój Miłościwy!

Najjaśniejsze Rzpltej Skonfederowane Stany!

Trudno tam milczeć, gdzie interes Ojczyzny, gdzie powaga praw i wiara publiczna mówić nakazują. Najjaśniejsze Stany! Podana dnia wczorajszego przez JW. Sieversa Ambassadora Rossyjskiego do nas Nota, nie może być uważaną, jak tylko dziełem nas samych, bo pytam się mając Sejm bez Arbitrów, nie towarzysząc sejmowaniu naszemu, jak tylko wiara zaprzysiężona, kto mógł niejedność naszą pod postacią burzycielów i Jakobinów odkreśloną, JW. Ambassadorowi donieść. Każde nieszczęście jest sroższym, gdy go własna wytęża, a nie obca ręka, lecz mężne onego zniesienia, tyle nadaje odwadze chwały, ile hańbić może potwarcę. Co do treści tej Noty, gdy kładnę zamiar jej na szali rozsądnej uwagi, nie mogę inaczej powiedzieć, jak że jest przechodzącą w żądaniach władzę naszą. Nota bowiem ta chce mieć Sejm ten za wolny, Konfederacyi Targowickiej przy całości granic obstającej, żąda rozwiązania, pytam się czy moc tego wszystkiego uczynienia jest władzy naszej? Nie, Stany Najjaśniejsze, mimo to, iż jeden krok przez nas ku temu uczyniony, nową zguby naszej otworzyłyby przepaść, z wydziału i zawiązki Prerogatywy naszej tknąć się nam nie godzi. Konfederacya Targowicka wróciła Radę, przez zwołanie osób, ogłosiła potrzebę Sejmu, pod swym związkiem odbyć się winnego Wasza Królewska Mość Pan Mój Miłościwy, wydanym Uniwersałem na Sejm Extraordynaryjny przepisałeś ciąg z Prawa zwyczajny dwuniedzielny sposób Sejmikowania, nastąpił pod Marszałkami Konfederacyi Wojewódzkich, a Konsyliarze za Assessorów zostali wyrokiem Najjaśn. Generalności przeznaczeni, w takim porządku zostawszy my po Województwach obrani, na to miejsce obrad naszych zgromadziliśmy się, a możemyż teraz powiedzieć, iż rozwiązać Konfederacyą jest w mocy naszej? Mości Panie Marszałku Sejmowy, przypomnij sobie, żeś przysięgę od Generalności przepisaną wykonał, a Laska pod związkiem Targowickiej do twej doszła ręki, może myśl teraz nawet na zniszczenie tej Konfederacji posunąć. Całość tej Konfederacyi i trwała jej egzystencya stanowi jestestwo nasze, jedno jej pochylenie, Sejm cały obala. Najjaśniejsze Stany! Gdy gwałt gwałtem coraz na nowo popierany, my z naszej strony, jakoby zazdrością zdjęci, tego nie naśladujmy, a gdy chcemy od obcych mieć w całości prawa narodowe zachowane, sami je łamiąc w pogorszeniu, nie dajmy powodu do ich przestępstwa. Królu Najjaśniejszy! Idzie tu o Twą powagę, idzie o wiarę złamać się nie mogącą Uniwersału Twego, którym Sejm Extraordynaryjny zapewniłeś, użyj Twej mądrości, a jeżeli wyobrażenie przeze mnie rzeczy, jak są nie jest przekonać dostarczające, Ty dobry Królu, wesprzyj mię ojcowskim Narodowi przełożeniem. Co do mnie, znając ze wszystkich związku politycznego, i prawności widoków Konfederacyi Targowickiej egzystencyą być świętą, i nietykalną, sądzę Sejm, na jej bytności wsparty, tak na rozwiązanie onej nigdy nie pozwolę, a Sejm gdyby miał przemocą zostać w wolny zmienionym, i Prawa zapadłe przeistoczone, w ten czas użyję Prawa, w słowach Liberum veto, i na taki Sejm nigdy nie zezwolę.