Przymówienie się

Jaśnie Wielmożnego Imć Pana Łobarzewskiego

Kawalera Orderu S. Włodzimierza 4. Klasy,

na Sesyi Sejmowej dnia 11 Julii 1793 roku

Głos W.K.Mci dopiero słyszany, jeżeli czułość sprawił w całej Izbie, doszedł równie i do serca mego, niepodobna nie zastanowić się nad wyrazami groźnymi Noty JW. Ambasadora Rossyjskiego dopiero przeczytanemi, które z przyczyny powolnych działań w Sejmie mocne nadal obiecują klęski, a tu już kto nie dostrzeże systemmatu Obydwóch Mocarstw, aby gwałtem i siłą raz ułożone między sobą popierali umowy, zaledwie wy tu, zacni i cnotliwi mężowie, zgromadziliście się na Sejm, a już wam doznawać przyszło na osobach waszych przeciwności, areszta, sekwestracye, zbronność Królowi dochodów, Miasta opasanie, powtórne Wojsk Pruskich w Kraj wstąpienie, czyż już nie dosyć przemoc próbują? A tak gdy za grzechy cudze los was przymusza cierpieć, z czułości prawdziwie ledwie zapytać mi się nie przyjdzie, kto jest przyczyną zguby Ojczyzny? Lecz że światłe głosy godnego Senatora JW. Ożarowskiego, kasztelana wojnickiego JW. Białłozora Posła Żmudzkiego, i wielu innych zacnych Posłów tę wielką sprawę Narodu jeszcze dotychczas nie rezolwowaną, odesłali do potomności, więc aby nas w dzisiejszych obradach nie różniła takowa okoliczność, i ja tę sprawę równie z niemi odsyłam do potomności, ale z przeklęctwem na Magnatów Polskich, którzy zgubili Rzeczpospolitę. Wy, Najjaśniejsze Stany, już zgubioną Ojczyznę w opiekę obejmując, dajecie oraz Powszechności poznać, że naprzeciw sile, jeżeli nie macie wyrównywającej siły, wystawujecie systemma cnoty i szlubów Targowickich, pierwsza odpowiednia Nota Ambassadorowi, i późniejsze wasze czyny, nauczają mnie o tej prawdzie, a Wasza determinacya o niej wątpić nie każe; założywszy więc takowe zasady, czyż można, czy nareszcie przystoi wam, Najjaś. Skonf. Rzpltej Stany, gubić się w tym momencie na samej formalności? Podpisanie, lub nie, Traktatu, stanowi u mnie rzecz istotną, dysputy nie wycięczone o słowa, o tytuły, o nominacyą lub Elekcyą, i tym podobne wnioski, nie są jak samą formalnością, zaufawszy raz sobie, czy przystoi zwrócić się od rzeczy, a na samej czczej formalności swoje zbawienie zasadzać? Jeżeli już tak nieufność padła między nami, że jeden na drugiego patrząc, nie widzi w nim, jak swego nieprzyjaciela i Autora nieszczęścia, ja pierwszy śmiało powiem, że w takim narodzie już nie masz cnoty, czas po ludzku z ludźmi postępując, dojdziecie zawsze do zamierzonego kresu, a na ów czas w jednym rzędzie położę nominowanych głośno lub sekretnie obieranych, a nawet choćby od całego narodu zaleconych Deputowanych, jeżeli są jeszcze między nami iskierki cnoty i ufności braterskiej, na cóż nam samym podawać się w obliczu powszechności w podejrzenie haniebne? Przez podane listy różnych Posłów do Deputacyi umieścić się mających, został w tej Izbie rzucony kamień niezgody, podający nie kalkulowali, że Osoby w stanie Republikanckim nigdy na hazard puszczać nie należy, te i tym podobne niedoskonałości coraz bardziej wprawiają Izbę w niechęci, w stratę czasu i nieporozumienie się, a stąd zbliżają klęski i nieszczęścia na resztę ostawionego Kraju! Wzywam światłych i nie uprzedzonych Mężów, niech zdanie swoje położą, czy jest dogodniejszy sposób ratowania teraz Ojczyzny przeciwko przemocy stawaniem za puklerzem cnoty, czy roztropność łącząc z możnością ulegać w stępie formalności gwałtowi, któren że ledwo nie codziennie daje się uczuć. Prawda, że raz napisawszy Prawo, mazać go zaraz jest rażącym ciosem dla Wolnego Polaka, ale czyż Prawo takowe może służyć temu, któren Prawa w cudzym Kraju daje? Możemyż nawet tyle sobie pochlebiać, że wolnie o sobie radziemy? Siła więc dojść może do swoich zamiarów, ale czy wypada nam exponować gorliwość współbraci naszych po już doznawanych gwałtownościach? Jaki z tego skutek, jaka nadzieja, chyba nieodżałowany z popędliwości krok zguby, systemma siły z systemmatem cnoty długo z sobą walczyć nie mogą, lepiej więc wcześnie przedsięwziąć skuteczne śrzodki, aby oddalić złe mam tu mój własny projekt wypracowany ozdobiony światłem osób ufność waszę posiadających, uczestnikiem onego dzielić tylko będę w małej części z niemi tę pochwałę, która im się ze skut ku zupełnie należeć będzie. Projekt jest napisany stosowny do Noty dopiero czytanej, i znajduje śrzodki łatwe w odmienieniu formalności, aby tym skuteczniej zapobiec klęskom tak groźno nam obiecywanym; a zatem podaję projekt mój do Laski, i o przeczytanie onego domawiam się.