Głos

Jaśnie Wielmożnego Imci Pana Seweryna Bieńkuńskiego

Strukczaszego i Posła z Pttu Oszmiańskiego

w Grodnie na Sesyi Sejmowej dnia 10 lipca roku 1793 miany

Najjaśniejszy Królu, Panie Nasz Miłościwy!

Prześwietne Rzeczypospolitej Sejmujące Stany!

Kiedy kilkunastodniowego pracownictwa chcemy odnosić owoc, kiedy już nadszedł moment, w którym zwierzyć mamy naszemu zaufaniu, to jest osobom w deputacji, los naszej Ojczyzny, kiedy, mówię, jedyny wzgląd przy nas zostaje wybioru tychże osób, niech każdy dziś rzuci postać podchlebiającą, żeby zawsze napotym sercem, jeśli nie usty mógł sobie wyrzec: oto trafnie poufałem bratu, któren nie zapomniał braterstwa związku, któren co tchu w nim walczył dbały o swoją i moją całość, dbałym będąc i o to, com mu poruczył, walczył bacznie i za tę ufność, którą w nim położyłem.

Wybranego na wszelkie urzędowanie, niech będzie tak czuła i tak stronna wzajemność za prawdziwą ufność, wybiór w ten czas stanie się tylko miłym widokiem, a skutek urzędowania chwały i uwielbienia godnym.

Poufać osobom i wybiorowi swemu winniśmy, tylkoż nie inaczej, by to szło z naszej woli, a nie insynuowanego żądania.

Ta arcyważna czynność wybioru powinna nas zatrudnić niepomału, chcieć bowiem ścisłej egzekucji przepisów, komu je zwierzyć mamy, niemała tu jest uwaga; tak znowu kto je egzekwować będzie nazwę go mało czynnym, któren by tylko miał obiekt w umyśle prawidła Instrukcyi, a w sercu gorliwości i miłości Ojczyzny nie chował przedmiotu; bo gdy już dla przemagających zawad choćby był nie mocen odwrócić upadku Ojczyzny, nie przyłożył przynajmniej ręki do jej zaguby.

Około wybioru osób do deputacyi sposób przez podkryślanie sekretne listy sejmujących et etiam osób wolno z obywatelstwa podających się, lub też od tronu, od Senatu, albo od Posłów na tę listę podanych i zapisanych zajmującej niech będzie użyty.

To sekretne podkreślanie (któż się nie konwinkuje), że stanie się wolnomyślności za osobami jedynym sposobem, gdy prócz wmawianej od kogożkolwiek za osobą ku obraniu i za ją wotowaniu samo proste o jej zamyślenie się, a co największa bez obrażenia nikogo.

Gdy tak samowolnie przez podkryślanie obierzemy, i jak to miło będzie słyszeć powszechne odgłosy, że w niepomyślności samej widzieć się dadzą patryotyzmu znamiona, słodko będzie rozpamiętywać, że jeszcze Pan Zastępów nie zapomina Ojczyzny naszej, gdy daje ducha rady, jedności i niewzruszonego starunku o dobro powszechne w osobach takiego wybioru.

Niewinny ten postępek, szczęśliwy los Ojczyźnie zaniesie, gdy obiór taki osób nie z intrygi, ale z przekonania wywotowany z większości wypadły, spodziewać się trzeba, że za większych o wybranych osobach poufaniach, pomyślniejsze dzieł skutki zaręczy.

Trzeba najwprzódy porozumieć się i ułożyć zgodnie liczbę osób do deputacji, ile z Senatu, ile ex Ministerio, ile ex Aequestri Ordine mieć chcemy, by ta zawarta ilość, a w takiej ogromnej materyi i nie mała gdy wypada i będzie to ogłoszonym, a zatem zostanie w wiadomości, dopieroż z kommunikowanej listy każdy sobie deliberatŠ znane osoby, a przezeń życzone obierze i podkryśli.

Najjaś. Królu P.N.M., nie chciej zawłaszczyć sobie nominacyi osób do tej deputacji w tym dopiero tu czasie, kiedy regestr na zawczorajszej sesyi przez JW. Szteyna Posła Inflanc. przy głosie z żądaniu tychże nominacyj został podany.

Nie chciej, z powtórnej uwagi mówię zawłaszczyć interesu narodowego i szczególnej mocy Posłowi nadanej, każdy z nas będąc własnego Pttu woli Instrukcyi wykonywaczem, co by miał rzecz mówić w Sejmie i utrzymywać sprawę całości granic, swobód republikańsko-niepodległej swej Ojczyzny, obierać dziś winien plenipotenta, co by zań usty jego mówił, z JW. Pełnomocnym Najjaś. Imper. Rosyjskiej, a mówił ten, któremu on, a nie kto inny zwierzyć swą czynność jest w mocy, i władności.

Najjaś. Panie, racz być przodkującym do tego wybioru i podaj sposoby ułatwiające sprzeczki, oto gdy na wczorajszej Sesyi stanęło już prawo obieralności przez sejmujących; rozumiem, że pretendować za sobą ani za nikim nikt nie będzie nominacyi, której się raz Mił. panie zrzekłeś, i nie zechcesz być w okazji mniemań o twej N. Panie nominacyi, gdyby nominowanych przez Ciebie Miłł. Panie przeciwna lub zboczna czynność mogła być przeświadczoną.

Oddajj to prosto władzy narodu, oddaj to tym, których ogólna wola w większości wotów może wyda pomyślnych swojej woli mniemania, i szczerego poufania nieodstępców.

Nominacya także, z którą odezwano się przy głosie JW. Posła Inflanckiego szczególnie do Posła nie należy, a ile przez jedyny nominowanie zajmujący projekt, do którego ile jest Posłów, tyle być może popraw, bo każdy z własnego czucia mocen jest deputować osobę którą życzy, a zatem tłumność projektów czyli odmian, do rozebrania ich albo wystawiłaby na bezczynność, albo w obiorze wyraźne przez pisma nieukontentowanie, którego jak żaden nie chciałby zaciągnąć, tak też i sposobu takiego brać się nie zechce.

Ja jestem za sekretnym, nikogo nie obrażającym do obioru sposobem, i ten w mym zdaniu przez podkryślanie osób na papier spisanych; proszę o inny, by tylko nie otwarty, a gniew osób ściągający sposób, łatwo przyłączę się, a najbliżej do takiego, któren insynuacyi nie ma i chętliwie żądane w większości wotów wystawi osoby.