Tłumaczenie:

Projekt Traktatu

W Imię Przenajświętszej i Nierozdzielnej Trójcy

Gdy rozruchy i niezgody, które się okazały w Królestwie Polskim, po nastąpionej rewolucyi dnia 3 maja 1791 roku udziałanej w dawnym jego rządzie, sposobem arbitralnym i gwałtownym, tak dalece się w swoich zapędach rozszerzyły, iż pomimo staranności Najjaśniejszej Imperatorowej Jejmości Wszech Rosyi około ich uspokojenia i przytłumienia, wyniknęło stąd oczewiste niebeśpieczeństwo dla spokojności i beśpieczeństwa państw graniczących, rzeczona Najjaśniejsza Imperatorowa Jejmć, tak z tego powodu, jako też z powodu praw niezaprzeczonych, które nabyła do słusznych nadgród za koszta i ofiary poniesione z pobudek, które miała do wstawienia się za interesem Rzeczypospolitej, rozumiała zostawać w obowiązku porozumienia się z sąsiedzkiemi mocarstwami względem sposobów najzdatniejszych do osiągnienia obudwóch tych celów. Deklaracya, którą Najjaśniejsza Imperatorowa Jejmość Wszech Rosyi, i Najjaśniejszy Król Imć Pruski rozkazali podać, to jest pierwsza przez swego ekstraordynaryjnego i pełnomocnego wielkiego posła, drugi zaś przez swego posła extraordynaryjnego dnia 9. zeszłego miesiąca kwietnia, Prześwietnym Stanom Skonfederowanym, w Grodnie zgromadzonym, była skutkiem takowego porozumienia się; A gdy Najjaśniejszy Król Imć Polski, za zdaniem Rady Nieustającej, osądził rzeczą potrzebną zwołać nieodwłócznie Sejm Ekstraordynaryjny końcem naradzenia się i wyroku swego wydania względem żądań dworów petersburskiego i berlińskiego, takowy zaś Sejm, będąc w samej istocie zgromadzonym, i podług zwyczajnych formalności węzłem Konfederacyi zjednoczonym, udecydował i postanowił rozpocząć i wniść w negocyacyą przyjacielską z każdym z dworów namienionych, końcem ułatwienia i ukończenia tym sposobem celów wzajemnych ich pretensyi; Przeto Najjaśniejsza Imperatorowa Jejmć Wszech Rosyi obrała, wyznaczyła i zupełną mocą opatrzyła swego aktualnego Tajnego Konsyliarza i orderów S. Aleksandra Newskiego i S. Anny Kawalera Jakuba de Sievers, Ekstraordynaryjnego i Pełnomocnego Wielkiego Posła swego, przy Najjaśniejszym Królu Imci i Najjaśniejszej Rzeczypospolitej Polskiej; Najjaśniejszy zaś Król Imć i Najjaśniejsza Rzeczpospolita z Senatu NN., ex Ministerio NN., ze Stanu Rycerskiego NN., którzy to pełnomocnicy tym sposobem należycie umocowani, zgromadziwszy się i okazawszy sobie nawzajem swoje plenipotencye, zgodzili się na artykuły następujące:

Artykuł I.

Będzie odtąd i na wieczne czasy trwały pokój, związek i przyjaźń doskonała między Najjaśniejszą Imperatorową Jejmością Wszech Rosyi, jej dziedzicami i następcami i wszystkiemi jej państwami z jednej strony, a Najjaśniejszym Królem Imcią Polskim, Wielkim Książęciem Litewskim i jego następcami, jako też między Królestwem Polskim i Wielkim Księstwem Litewskim, z drugiej. Ażeby umocnić i ugruntować przyjaźń wzajemną, Najjaśniejsze Strony Kontraktujące obowiązują się i przyrzekają, nie tylko puścić w zupełną niepamięć rzeczy przeszłe, ale też dołożyć w tym największego starania, ażeby przytłumiona w samym początku najmniejsza iskierka niezgody, która by mogła nadwerężyć szczerą między niemi przyjaźń, jako też dobrą harmonią i związek między wzajemnemi ich poddanemi.

Artykuł II.

Ażeby zaś ustalić te szczęśliwe systemma pokoju wieczystego na zasadzie tym gruntowniejszej, osądzono za rzecz przyzwoitą i potrzebną oznaczyć i ustanowić granice, które oddzielać będą napotym, wiecznemi czasy Imperium Rosyjskie i Królestwo Polskie. Przeto Najjaśniejszy Król Imć Polski, tak za siebie, jakoteż za swoich następców, tudzież Stany Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego, ustępują przez niniejszy traktat nieodzownie, na wieczne czasy i bez żadnego zwrótu, ani wyłączenia bądź jakiegokolwiek, Najjaśniejszej Imperatorowej Jejmci Wszech Rosyi, jej dziedzicom i następcom, kraje prowincye i powiaty, leżące i zawarte w linii naznaczonej na mapie, która to linia zaczyna się od osady Drui przy węgle granicy Semigallii, leżącej na lewym brzegu rzeki Dźwiny, z tamtąd owa linia ciągnie się na Narocz i Dubrowę, potem postępując granicą województwa wileńskiego na Stołpcy, idzie aż do Nieświeża, potem do Pińska, a stamtąd przechodząc przez Kunew, między Wyszogrodem i Nowogroblą, blisko granicy Galicyi, pomyka się tąż samą granicą aż do rzeki Dniestru, skąd idzie na ostatek aż do Jahorlika, granicy teraźniejszej rosyjskiej w tamtej stronie. Gdy więc ta wzwyż wzmiankowana linia ma na zawsze służyć granicą między Imperium Rosyjskim a Królestwem Polskim, Najjaśniejszy Król Imć i Stany Korony Polskiej i Wielkiego Księstwa Litewskiego ustępują najwyraźniejszym, najuroczystszym i ze wszech miar obligującym sposobem Najjaśniejszej Imperatorowej Jejmci Wszech Rosyi, jej dziedzicom i następcom, wszystko to, co podług wyż rzeczonego duktu powinno należeć do Imperium Rosyjskiego, mianowicie zaś wszystkie kraje i powiaty, które pomieniona linia oddziela od granicy teraźniejszej Polskiej, ze wszelką własnością, władzą najwyższą i niepodległością, ze wszystkimi miastami, fortecami, miasteczkami, wsiami, osadami, rzekami i wodami, ze wszystkiemi wazallami poddanemi i obywatelami, uwalniając ich od hołdu i przysięgi wierności, wykonanej Królowi Imci i Koronie Polskiej, ze wszystkiemi prawami, tak co do polityki i cywilności, jako też co do duchowieństwa, słowem ze wszystkiem tym, co należy do najwyższej władzy nad rzeczonemi krajami, tak dalece, iż Najjaśniejszy Król Imć i Rzeczpospolita Polska przyrzekają najwyraźniejszym sposobem nie formować nigdy, ani directe, ani indirecte, pod jakimkolwiek bądź pretekstem żadnej pretensyi o kraje i prowincye teraźniejszym traktatem ustąpione.

Artykuł III.

Najjaśniejszy Król Imć Polski, za siebie i za swoich następców, tudzież Stany Korony Polskiej i Wielkiego Księstwa Litewskiego, odstępują więc na wieczne czasy, sposobem najuroczystszym, wszystkich praw i pretensyi jakiejkolwiek bądź natury i denominacyi, które pod jakimkolwiek bądź tytułem, pretekstem i okolicznością, mogły by być proponowane, lub roszczone, tak do krajów prowincyi i powiatów, tudzież ich należytości, powyższym artykułem ustąpionych, jako też do tego wszystkiego, co Rosya posiadała przed tą epochą, i obowiązują się gwarantować, jako też w samej rzeczy gwarantują, sposobem najświętszym i nigdy nie poruszonym, mocą tego artykułu, wszystkie kraje, prowincye i posesye Najjaśniejszej Imperatorowej Imci Wszech Rosyi w Europie, w takim właśnie stanie, w jakim taż Monarchini teraz je posiada, przyłączając do onych cesye przez teraźniejszy traktat uczynione.

Artykuł IV.

Na wzajem cesji i odstąpień, w artykułach 2 i 3 wyłuszczonych, Najjaśniejsza Imperatorowa Jejmć wszech Rosyi, na dowód, ze swojej strony, szczerej chęci względem oddalenia na zawsze nowych sprzeczek z powodu granic między Imperium Rosyjskim a Królestwem Polskim, odstępuje wiecznemi czasy tak za siebie, jako za swoich dziedziców i następców, wszelkiego prawa i pretensyi, którą może teraz formować, lub będzie mogła w przyszłym czasie urościć directe vel indirecte pod jakimkolwiek bądź tytułem, denominacyą, pretekstem lub umową, tudzież w jakimkolwiek bądź okolicznościach, lub przypadkach, do jakiejkolwiek bądź prowincyi, lub do najmniejszej części ziemi, którą teraz Polska obejmuje; owszem Najjaśniejsza Imperatorowa Jejmć wszech Rosyi obowiązuje się utrzymywać Polską przy teraźniejszej posesyi i gwarantować, jako też w samej rzeczy gwarantuje, mocą teraźniejszego traktatu, najwyraźniejszym i ze wszech miar obligującym sposobem, całość i najwyższą władzę nad rzeczonemi posesyami aktualnemi, ze wszystkiemi z onych wypływającemi prawami.

Artykuł V.

Najjaśniejsza Imperatorowa Jejmość poczyta za naturalną z obowiązku przyjętego na siebie przez artykuł IV. wypływającą konsekwencyą, nie sprzeciwiać się żadnej odmianie formy rządu, którą, w teraźniejszym rzeczy polskich położeniu, Najjaśniejszy Król Imść i Rzeczpospolita osądzą potrzebną do udziałania w dawnej konstytucyi, stosownie do żądania całego narodu, które by się jawnie okazało przez jego posłów, prawnie na sejm zwołanych, Ażeby zaś żadnego w tym punkcie nie zostawić powątpiewania, obowiązuje się Królowi Imci i Rzeczypospolitej nie tylko przyznać takową konstytucyą, za dobrowolną i jednomyślną narodu zgodą ustanowioną, ale rozciągnąć nawet aż do niej swoją gwarancyą w artykule IV umówioną, gdyby o tym miała być rekwirowaną.

Artykuł VI.

Gdy wzajemny Najjaśniejszych Stron Kontraktujących zamiar dąży do tego, ażeby wzajemni ich poddani kosztowali w przyszłych czasiech owoców jedności i szczerej przyjaźni, które odtąd mają trwać między niemi, zjednywając im zwłaszcza wszystkie zyski wolnej zamiany ich potrzeb i cyrkulacyi łatwej główniejszych artykułów ich przemysłu, ile to się będzie zgadzało z zasadami handlu do nich wprowadzonemi, Najjaśniejsza Imperatorowa Jejmć wszech Rosyi i Najjaśniejszy Król Jemć i Rzeczpospolita Polska obowiązują się wyraźnie przychylić się do wszelkiego urządzenia i propozycyi do rozkrzewienia handlu obojga narodów ściągającej się, wszystko zaś, co w tej mierze będzie napotym oddzielnie umówiono, będzie miało takową moc i uwagę, jak gdyby było wpisane co do słowa do traktatu niniejszego.

Artykuł VII.

Chociażby demarkacya granic teraźniejszych między Rosyą i Polską mogła być udziałaną bez trudności idąc ściśle linią naznaczoną za punkt granicy w artykule II niniejszego traktatu; atoli Najjaśniejsze Strony Kontraktujące poczytują za rzecz potrzebną, i obowiązują się wyznaczyć nieodwłócznie komisarzów z jednej i z drugiej strony, końcem ułożenia tego ważnego dzieła z wszelką pilnością, tudzież ażeby zaspokoić po przyjacielsku spory, sprzeczki i zatargi, które by mogły powstać z tego powodu między poddanemi wzajemnemi. Będą także w dalszym czasie wyznaczeni podobni zobopólni komisarze, gdyby się zdarzyła jakowa sprzeczka, tak względem samych granic, jako też z powodu praw sprzecznych sądowniczych wzajemnych poddanych, relative do granic.

Artykuł VIII.

Katolicy rzymscy utriusque Ritus, którzy podług drugiego artykułu traktat niniejszego, przechodzą pod panowanie Najjaśniejszej Imperatorowej Jejmości wszech Rosyi, będą używać nie tylko w całym Imperium Rosyjskim zupełnego i wolnego odprawowania religii swojej, stosownie do sistema tolerancyi do krajów rosyjskich wprowadzonego, ale owszem będą utrzymani w prowincyach, przez rzeczony artykuł II. ustąpionych, w stanie ścisłym posesyi dziedzicznych aktualnych. Najjaśniejsza Imperatorowa Jejmość wszech Rosyi przyrzeka zatem, sposobem nieodzownym za siebie, za swoich dziedziców i następców utrzymać wiecznemi czasy rzeczonych katolików rzymskich w posiadaniu spokojnych prerogatyw, własności, kościołów, wolnego odprawowania ich religii i karności, tudzież wszelkich praw do wyznania ich przywiązanych, przyrzekając za siebie i za swoich następców, że nigdy nie zechce używać praw monarchicznych na uszkodzenie religii katolickiej rzymskiej utrisque ritus w krajach, pod panowanie jej mocą traktatu niniejszego odeszłych.

Artykuł IX.

Jeżeli Najjaśniejsze Strony Kontraktujące po zawarciu tego uroczystego traktatu osądzą za rzecz przyzwoitą i potrzebną dla wzajemnej swojej korzyści, tudzież dla dobra i pożytku wzajemnych państw swoich zgodzić się na inne jakie umowy nowe, w takowym razie będzie udziałany akt osobny, który będzie miał taką moc i uwagę, jak gdyby był tu wpisany słowo w słowo.

Artykuł X.

Niniejszy traktat będzie ratyfikowany przez Najjaśniejszą Imperatorową Jejmością wszech Rosyi z jednej, a Najjaśniejszego Króla Imci i Rzeczypospolitą Polską z drugiej strony, w przeciągu sześciu tygodni, rachując od dnia podpisania, lub też prędzej, jeżeli to być może, potem zaś będzie wpisany do konstytucyi sejmu teraźniejszego.

Dla większej zaś wiary, my pełnomocnicy i komisarze, szczególnie do zawarcia tego traktatu wyznaczeni i umocowani, podpisaliśmy ony i rodowitemi pieczęciami naszemi stwierdziliśmy.

Działo się w Grodnie.