Dzień 31 oktobra

Sesja 84

Zagaił marszałek sejmowy sesją, mówiąc, iż po pracach, jakim ciągle czas poświęciliśmy, trzeba ażeby nastąpił spoczynek, w którym koniec pożądany ulgę prac przyniesie. Do tego celu zmierzając, załatwić należy materie rządowe i urządzić kraj, abyśmy mieli z czym do braci powrócić, a po tylu nieszczęściach ojczyzny przynajmniej praw dobrych owocu słodyczy w spokojności zażywać zrządzicielami im stali się. W tak tedy obszernym zostającym się jeszcze przed nami dziele do stanów sejmujących należeć będzie, od czego zacząć dzisiejszą zechcą sesją.

Plater podkanclerzy lit.: z rozkazu WKMci i prześwietnych sejmujących stanów z kolegami do egzaminowania skarbów ON wyznaczony, wiele bym czasu zabrał tłumacząc wszytkie przedziały pracy naszej w tej czynności, którą wszelako w przedziałach uproszony kolega nasz do pióra JPan Młodzianowski rożański zwykłą swoją do wszytkiego zdatnością, w czytającym się przełoży protokole. Rachunki te zabierają ogrom lat kilku, bo od roku 1786 początek swój biorą. Nim zaś kolega nasz zabierze głos i czytać będzie protokół, oświadczyć należy dokładną pracę deputowanych do egzaminu komisji skarbowej koronnej od konfederacji targowickiej. Ci we wszytko starali się wejrzeć i we wszytkim oświecić, szczególniej zaś trzymającego pióro JP Dunina znakomite i warte szacunku są uczynione uwagi. Szkoda tylko, że one dla nieszczęścia i uszczuplenia kraju, nie mogą być użytecznemi. A kończąc głos upraszał, aby Młodzianowski rożański mógł zacząć relacją swoją.

Młodzianowski rożański zaczął czytać relacją, czyli protokół czynności deputacji wyznaczonej do skarbu, w tych zawierający się słowach: v. nr 1.

W ciągu relacji JP rożański podał projekt w materii co do podatku poboru od ludzi, któren wraz czytał JP sekretarz, w tym zawarty objęciu: v. nr 2.

Gdy go przeczytano i wzięto ad deliberandum, w ciągu tejże relacji podał do laski drugi projekt uchylenia sancitum konfederacji targowickiej względem papieru sztemplowanego, któren czytał JP sekretarz, w tych słowach przez deputacją ułożony: v. nr 3.

Gdy po przeczytaniu ten projekt wziętym został ad deliberandum, JP Frankowski podlaski zaczął ultro przymawiać się, aby i jego projekt w jednejże materii podający się był czytanym, któren w tym czasie do laski oddał.

Broniono mocno, aby w ciągu rządowej materii nie mieszano jej ubocznemi wniesieniami, ale JP Frankowski jeszcze silniej i ustawicznie z tym stawał, że do materii projekt podaje.

Zaczym czytał JP sekretarz projekt jego, w tych słowach będący: v. nr 4.

Po wzięciu ad deliberandum w ciągu dalszym relacji JP Młodzianowski podał projekt zalecenia komisji skarbu koronnego względem sum po duchowieństwie galicyjskim, któren gdy przeczytał JP sekretarz w tych słowach zawarty: v. nr 5, wzięto ad deliberandum.

W dalszym ciągu relacji w materii podatku konsumpcyjnego podał znowu projekt JP rożański, któren czytał JP sekretarz, w tych słowach przez deputacją ułożony: v. nr 6.

Gdy przeczytał JP sekretarz, proszono mocno JPana marszałka, aby się zapytał o zgodę. Wszelako wzięto go ad deliberandum.

W tejże relacji podał znowu JP rożański projekt względem dochodu dla Rzpltej z lasów i borów starościńskich.

Czytał go JP sekretarz, w tej osnowie będącego: v. nr 7.

I ten po przeczytaniu wzięto ad deliberandum, a JP rożański kontynuując relacją, podał jeszcze projekt ułożony przez deputacją reasumujący prawo przeszłosejmowe o kadukach i czytał go wraz JP sekretarz, w tych słowach ułożonego: v. nr 8.

Po wzięciu go ad deliberandum znowu podał z relacji wypadający projekt JP rożański ustanowienia względem podatku przeszłego sejmu po złotemu z dymu na magazenowe i czytał go JP sekretarz w tych słowach będącego: v. nr 9.

Któren gdy wzięto ad deliberandum, stanął mocno JP Ołdakowski podlaski, aby i projekt jego do tejże materii stosowny, któren do laski oddaje, został przeczytanym.

Zaprzeczono fortiter, ale zawżdy JP Ołdakowski stawał z tym, że podaje projekt skarbowy, ile że należność skarbową wracający.

A gdy prośba jego natarczywym usiłowaniem kolegów wspartą została, czytał podany przez niego projekt przywrócenia dóbr biskupstwa krakowskiego na skarb sancitem oddanych, w tych słowach zawarty: v. nr 10.

Po przeczytaniu żądano z jednej strony pytania się o zgodę, z interesowanej zaś wzięto ad deliberandum.

JP Młodzianowski czyniąc dalszą relacją, podał projekt zalecenia komisji skarbu koronnego dochodzenia, jeśli by gdzie w ręku partykularnych ugrzęzły dobrowolne ofiary.

Czytał go JP sekretarz, w tych zawartego słowach: v. nr 11.

Po przeczytaniu i tego wzięto ad deliberandum, a JP rożański wraz podał inny projekt załatwienia interesu sukcesorów Rafałowiczowskich.

Któren gdy przeczytał JP sekretarz w tych słowach ułożony: v. nr 12 wzięto tego ad deliberandum.

Na ostatecznych artykułach będąc relacji JP Młodzianowski rożański, sławiąc dozór loterii pod JMP Górskim będącej, podał do laski projekt pod tytułem: ,,Wymiar nadgrody zasługom JP Górskiego", żądający go uczynić dożywotnim komisarzem skarbu z przyłączoną do niego prezydencją nad loterią.

Czytał go JP sekretarz, podanego w tych słowach: v. nr 13.

Żądano usilnie od JP marszałka, aby się na projekt ten zapytywał o zgodę, lecz inni z JMPanów posłów nierównie liczniej zawołali, biorąc go ad deliberandum.

Nie omieszkawszy JP rożański w swojej relacji umieścić obfite pochwały komisji skarbu koronnego, przełożył stanom sejmującym wiadomość o sumie żądanej pożyczenia w Holandii na Rzpltą u JP Hana, która ugrzęzła w rękach JP Prota Potockiego, a teraz wspomniony JP Han z pretensją swoją do Rzpltej idzie.

Po ukończeniu takowej relacji ministerium udało się do tronu, od którego książę JMć Sułkowski kanclerz WKor. solwował sesją na dzień sobotni, tj. 2 novembra, na godzinę 4 po południu.

Tabelę do relacji rożańskiego służące trzy: v. nr 14