Sessya Siodma

dnia 15. Maja.

Xże Jmc Marszałek w zabranym przy reassumowaney Sessyi głosie, iż iest za co dziękować Naywyzszemu Serc y iednostaynych Umysłow Rządcy, że węzłem spoioney miłosci Przeswietne Rzpltey Stany wtey utrzymywać raczy iednosci, ktora naywalnieysze decydować może Materye. Jest o co prosic, aby in Spiritu unionis kontynuiąc ninieysze Obrady, tak niemiż oddać Oyczyznę uszczęsliwioną, iżby w potomność czasow Następcom, miłym była mieszkaniem. Ze zaś Projekt Konfederacyi W. X. Littgo do wygotowania zlecony y na dzien dzisieyszy

[66]

do przeczytania odłozony iest iuż napisany, przeto na czytanie iegosz, iezeli powszechna zachodzi zgoda pytał się.

W odezwie wielu Posłow iednych o głosy drugich o Turnum dopominaiących się gdy Jmc P. Glinka Podkomorzy y Poseł Łomzynski in inconvenientyy Prowincyą Litt. od Korony nierożniącą się et satisfactionem desideriorum suorum zyskaiącą inferendo zaczął się uskarzać na Jmc P. Sttę Rozanskiego w Ziemi Rozanskiej absolutnie nad Szlachtą rządzącego się przerwany od wielu Posłow o zachowanie się z tą okolicznoscią do czasu innego, iako acquiescere musiał, tak Jmc P. Stolnik Litt. Poseł Warszaw. Xcia Jmci Prymasa o nakazanie czytania Proiektu upraszaiący zaspokoił aemuliationem głosow.

A zatym Jmc P. Ogrodzki Sekretarz Seymowy ad medium wyszedszy, gdy przeczytał tenze Projekt o tych approbacyi słyszeć się dało Kontentach, ze Ustawa Seymowa Konfederacyą W. X. Littgo pod Marszałkostwem

[67]

JPana Brzostowskiego Koniuszego Litt. na 16. dniu Aprila w Wilnie spisaną utwierdzaiąc, in omnibus punctis chwali dobroc umysłow y o Zachowanie Wolnosci gorliwy Narod, Poselstwo Jm Pana Oskierki Czesnika Litt. do Carowy Jeymci Rossyiskiey z wyznaniem Rekognacyi wysłane za słuszne y należyte uznaiąc, aby in materia Status tenze Poseł niewdawał się, ostrzega. Dekreta Wilenskich y Minskich Kadencyi iako w bezprawnie zafundowanym Trybunale ferowane Kassuie, waruiąc nonnisi te, ktore pomiędzy Stronami tenże Sąd dobrowolnie akceptuiącemi zaszły, tudziesz pozwalaiąc Stronom, aby Przyiacielską między Sobą chcące czynic Kompozycyą,oneż traktowały.

Jmc P. Mostowski Wwda Pomorski wyrażaiąc ukontentowanie z zaszłey Konfederacyi Litt. approbacyi, inferebat, aby Laudo publico napryccypalnieyszych Authorow Zaszła Kara.

Jmc P. Horaim Podkomorzy y Poseł

[68]

Wilenski dziękuiąc Zgromadzonym Skonfederowanym Stanom, ze wzgląd sprawiedliwy nad tą Strapioną Prowincyą pokazać raczyły, a kiedy powagą teraznieyszego Seymu to poządane z Satisfakcyą zupełnie zaszło upragnienie, o skassowanie Laudorum y Sądow Kapturowych illegitimé ufundowanych instabat.

Jmc P. Sosnowski Pisarz Litt. Poseł Brzeski Litt. Ze są wszystkie Actus bezprawnie poczynione, teraznieyszą ustawą umorzone upewnił.

Jmc P. Morski Kasztellan Przemyski takoweż wyrażaiąc z zaszłey Konfederacyi Litt. ukontentowania oswiadczenie, wnosił zdanie swoie, aby wspaniała Carowy Jeymci Rossyiskiey dobroczynnosć, że Wolnosc y Prawa Protekcyą swoią zaszczycac raczy, od wszystkich Stanow na Konferencyi Jchmciow Ministrow Pełnomocnych Rossyiskich doniesiona była.

Xże Jmc Prymas zalecaiąc Jzbie Szacunek Czasu drogiego, prosił Jzby, aby wycienczony

[69]

niebył przez domaganie się głosow, o co y powtornie Xże JmcMarszałek Stanu Rycerskiego obligował.

Jmc P. Suchorzewski Poseł Kaliski do głosu na dniu wczorayszym referuiąc się Jmc P. Stolnika Litt. Posła Warszaw. iż z hazardem Zycia Swego wielu Jchmciow pod czas bytnosci swoiey w XięstwieLitt. pokazał, oswiadczał Mu podziękowanie, a kiedy w teraznieyszych Konjunkturach pewne od Piaseczna dochodzą wiadomosci, ze rownym Krokiem y rezolucyą Dobra Kollegow Jego od przesłanych Komend niszczone będą, prosił Stanow, aby Wwdztwa Wielkopolskie od Kup Swawolnych iaką miały bespieczenstwa zasłonę. Zakładał na ostatek tę prekustodycyą aby pod powagą Xcia Jmci Marszałka Stanow Skonfederowanych Actus praesens był przyięty, a wszystkich saccessu temporis Rebellizantow do Sądow Kapturowych łapano y inwestygowano należycie takowych Zbrodni Authora, bo tak z Niego Kara dostateczna y szkod uczynionych nadgroda będzie łatwieysza, a tym sposobem zagrodzi się do excessow Droga.

[70]

Jmc P. Tyzenhauz Poseł Grodzienski dziękuiąc za approbowanie Konfederacyi Prowincyi swoiey y za miłosc Braterską w tey niedoli nieszczęsliwey patheticé oswiadczoną i zadziwił się, żenaypryncypalnieyszego tych przypadkow niewyraziły Stany Authora,a znaiąc umysł y Charakter Swoy bezparcyalny iuż wiadomego wszystkim wydał Authora Xcia Jmci Radziwiła Wwdę Wilenskiego przypisuiąc te wszystkie nieszczęscia, ze z osoby Jego y Adherentow dobrze notowanych wynikaią. Z wielkim to iednak umartwieniem wyiawic go oswiadczał się, bo godnych Antenatow Jegow Oyczyznie zasługi dosyć liczne w Konstytucyach do woli Jego wypisały pochwały; lecz kiedy takowe Jego postępki do teraznieyszych Stany Skonfederowane przymusiły czynic okryslenia, konkludował, że unum z Stanami sentiens, ten publicznie odkryć Jmienia Jego musiał originał.

Jmc P. Głogowski Poseł Ruski pierwszy raz głos swoy zabieraiąc, dziękował Xciu Jmci Prymasowi y Całey Jzbie, iż tak chwalebnie w obradach koło uszczęsliwienia Oyczy-

[71]

zny sobie postępuie, a kiedy Konjunktury teraznieysze ublizyły Mu koło tegosz uszczęsliwienia swego dołozyć starania, tym przychilnosci swoiey dowodził pragnieniem przez zaszłą Konfederacyi Litt. approbacyą y Sam z Osoby swoiey za legalną Ją uznawał. W tym kiedy całey Jzby zaszedł assensus, pomienioną approbacyą Xże Jmc Prymas y Xże Jmc Marszałek Koła Rycerskiego podpisali. Jtidem y z mieysca tamtego Regimentarstwo Xcia Jmci Wwdy Ruskiego aprobowano, Ktorą sancitum, aby wszystkie Woyska pod rigorem dawnemi Prawami opisanym posłuszne Mu były; Ktoby zaś się wazył oneż do strony przeciwney namawiać, y maszeruiącym tu za Ordynansem Xcia Jmci Regimentarza przeszkadzać, taki pro hoste Patriae uznany być ma y Karany.

Jmc P. Horaim Poseł Wilenski czuiąc się bydz nieznosnie umartwionym, ze Tatarowie w służbie Dworu Saskiego zostaiący, a teraz pod Komendą Jmc P. Hetmana W. K. będący w Xięstwie Litt.possessye ma-

[72]

iący, tu się w bliskosci Miasta pokazuią, y wszędzie exorbytancye popełniaią. A ponieważ de subsistantia ich żadna nie iest wiadomość, mocną wnosił pewność, ze Ciż Tatarowie z Skarbu Koron'go pensyą biorą, czemu aby iak nayprędzey Stany zapobiegły, Jzbę obsecrabat.

Jmc P. Mrokowski Poseł Czerski przyłączaiąc głos swoy do Jmc P.Wilenskiego Posła, upewnił Stany, że Ciz Tatarowie nieznośne w Ziemi Jego czynią postępki y Swawole; Bydło zabyyaią, Stodołyodbyyaią y wziete podwody nazad niewracaią z ktorych kiedy oczywiscie Nieprzyiacielska okazuie się rezolucya, o iak nayprętszą upraszał w tey mierze Jzby decyzyą. Po ktorey mowie skonczoney gdy cała Jzba Konstytucyą na nich napisać nalegała, Jmc P. Ogrodzki Sekretarz Seymowy onęż napisał y stanom przeczytał hunc in modum: Aby Tatarowie od Daty Seymu teraznieyszego do Dworu, ktorego są służbą obowiązani, wrocili się, lub, iezeliby tam

[73]

służby niemieli, pod Komendę Jmci Pana Massalskiego Hetmana W. Litt. poszli, y tam Konfederacyi służyli, mocą teraznieyszego Seymu serio się im nakazuie, Ktorym Skarb Litewski pensyą obmyslic będzie powinien. Jezeliby zas temu postanowieniu zadosyć nie uczynili, łapaniem y Konfiskacyą Possessyi swoich karać deklarowały.

Jmc P. Gozdzki Wwda Podlaski zbudowawszy się, że tak pięknie Obrady Seymowe kontynuią się, radził, aby czasu niewycienczaiąc od ea, quae agenda sunt, Stany przystąpiły.

Jmc P. Horaim Poseł Wilenski maiąc satisfakcyą z aprobowaney Konfederacyi Litt. intulit, aby mocny ten Węzeł przysięgą Jchmość Senatorow, Ministrow y Urzędnikow W. X. Litt. był Stwierdzony.

Jmc P. Piaskowski Poseł Wołynski reposuit, że iednym słowem od Jchmciow Senatorow y Ministrow Litewskich Związek ten ocalony będzie, a perconsequens niewidział

[74]

przyczyny, aby osobnym ta Konfederacya stwierdzona była Juramentem.

Jmc P. Krajewski Jnstygator Kor. Poseł Ciechanowski Materyą takową coram Statibus Universis proponowaną za wielką uznawał, y zeby przysięgą stwierdzona była, nalegał.

Jmc P. Wallinowski Poseł Poznanski itidem to zdanie aprobuiąc, prosił, aby z dostoienstwa swoiego iaką wszędzie Duchowienstwo preferencyą swoię maiące, Jchmość XX. Wilenski y Smolenski Biskupi pierwey przysięgli, a po tym consequenter Jchmc Senatorowie, Ministrowie y Urzędnicy Litewsy.

Jmc P. Massalski Kasztellan Wilen. alleguiąc, że iuż raz Urzędu swoiego przysięgę wykonał, y tym się obowiązał, ze quzd quzd nocivi videro avaertam, a zatym aby miał powtornie przysięgać, nie sądził za rzecz potrzebną daiąc temu przymowie-

[75]

niu się racyą: Jż qui jurare consoevit, facile jurare concedet, iednakowosz niechcąc się podeyrzanym w tey Kategoryi podać, Ubli Stanow do wykonania rozkazu czekał.

Jmc P. Poniatowski Stolnik Lit. Poseł Warszaw. aprobuiąc dawność zasług, y nieposzlakowane Wiernosci Jchmc PP. Hetmanow Zasługi, intulit, iż ta propozycya y ządanie całey Jzby causare niemoże urazy, a Kiedy Skonfederowane Stany tey proszą y domagaią się uczynnosci, adhaerere Jej zdawało Mu się, ile ze tym przykładem tym bardziey Stan Rycerski zagrzeie się ochotą, co nieodwłocznie wykonac upraszał.

Xże Jmc Czartoryiski Kanclerz WWXLitt. adoruiąc Naywyzszą Boga Mądrość, ze w każdey rzeczy doskonałe uczyniła rosporządzenie do zdania się wysokiego Jmc P. Hetmana Litt. łączył, kiedy zaś taka Stanow Skonfederowanych iest wola, za rzecz trudną sądził, aby jussa et imperia exequi niemiał, niechcąc tey podlegać Sentencyi, ktorą na sprzeciwia-

[76]

iących się powszechne ferowały Wyroki. 2vi nobiscum non est, contra Nos est.

Xże Jmc Prymas ułatwiauąc tę Materyą spodziewał się, ze Stany Skonfederowane Jego będą approbować zdanie, ktore oswiadczył, iż Jchmc Senatorowie Ministrowie y inni Obywatele Xięstwa Litt. etiam z Korony tam wykonaią.

Na takowe zdanie Stany pozwoliwszy, doniosł Xże Jmc Prymas, ze iutrzeysza Sessya ubespieczenie pokoiu wewnętrznego Radą swoią decydować będzie, y na tey Deklaracyi Jmc P. Marszałek W. Litt. Sessyą solwował na dzien iutrzeyszy.