|
Sessyja
Trzydziesta Trzecia
d[ie] 18va Iunii
Za zjechaniem się dnia dzisiejszego senatu i stanu rycerskiego o 9 z rana do zamku, Xżę Jmć Marszałek sessyją zagajając jak dnia onegdajszego rozeszła się na głosie wojew[ó]dztwa wołyńs[kie]go, tak dziś in ordine promovendorum desiderioru suo nem[s] dał mu głos in instanti.
Zas Xżę Jmć Prymas interipiendo pozwolony głos, sam najprzód odezwał się przepraszając tegoż w[oje]w[ó]dztwa posłów, a mianowicie [k. 274] Xcia Jmci łowczego kor[onnego], iż na dniu onegdajszym dla słabości zdrowia swego nie mogąc dalej wysiedzieć, przymuszonym został inchoatum na w[oje]w[ó]dztwie wołyńskim turnu przerwać, i z senatu wyniść co prędzej spiesząc się dla uczynienia sobie folgi. A jako multum queritabatur dnia onegdajszego na stan duchowny, tak do oświadczonej przez niegoż w tej mierze komissyji wygotowany projekt aby przeczytanym został, upraszał.
A zatym przeczytano tenże projekt deputatom ad pacta conventa zalecający, aby przyszłemu regnantowi to etiam in conditionibus warowali, iżby tenże futurus rex ratione variarum differentiarum inter spiritualem et saecularem statum sopiendarum komissyją ad mentem konstytucyji 1618 wyznaczył.
Zaszła na niego powszechna zgoda i tylko Jmć P. Swieykowski poseł bracław[ski] konstytucyji 1736 do tegoż projektu aby in comissionem weszła, superadditionem żądał.
[k. 274v.] Zaś w[oje]w[ó]dztwo wołyń[skie] ex turno desideria sui promowujące Xciem Jmcią łowczym kor[onnym] pierwszym posłem swoim więcej żalu być nad słabością zdrowia Xcia Jmci Prymasa, aniżeli nad przerwanym na dniu onegdajszym głosie dotkliwość oświadczywszy, podało projekt o dzięsięciny forum saeculare przepisujący, i dekret ziemstwa warszawskiego approbujący w tychże dzięsięcinach ferowany.
A Jmć P. Piaskowski kolega Xcia Jmci łowczego o fundacyji Panien Kanoniczek ad ducendo rozpoczęty po miedzy śp Jejmci Pani Ordynatowej Zamoyski[ej] sukcessorami w trybunale kor[onnym] pro sec[s], aby sub approbationem przez nikogo promowowaną nie była, praecustodiebat.
Kontynuował się dalej turnus, i z wojew[ó]dztwa podolskiego posłowie promovebant desideria sua, aby najprzód in conservationem fortecy kamienieckiej dawnemi konstytucyjami naznaczone 30, zaś na komendanta 6 corocznie bez zawodu przez komissyją [k. 275] skarbową wydawane były. Powtóre Jmć P. Matozyński do Stambułu jeżdżący, aby regratificationem tym prędzej miał sobie assekurowaną, im mniej zasłużony Jmć P. Węgierski za to tylko, iż pieniądze odwiózł, 8000. Resultato senatus consilii sobie naznaczone odebrał. Po trzecie aby czas sejmików relacyjnnych i sejmu elekcyji pomkniętym został tym sprawiedliwiej, że te w[oje]w[ó]dztwo odległe nie zaraz zajechać i przyjechać może, co i inni approbarum równym czasu przedłużenia dopominaniem się.
Z w[oje]w[ó]dztwa smoleń[skiego] posłowie o kanonizacyją b[łogosławioneg]o Kalasancyjusza, i o konwiktów zniesienie instabant.
Zaś lubelscy jako to Jmć P. Zamoyski aukcyją posłów, projekt dla zagrodzenia złym postępkom drogi amnestyją znoszący, zaś Jmć P. Jezierski P[an]a Fournier chorągwi wegierskiej rotmistrza 40 rok w Rzepltej służącego, i 9 dzieci mającego rekomendujący względem prześwietnych stanów pro[k. 275v.]movebant.
Z bełzskiego w[oje]w[ó]dztwa, aby występujący z zakonów nie byli capaces tak patrimoniorum suoru jako też wszelkich prelatur, zaś Jmć P. w[oje]w[o]da bełski rekomendował się stanom, aby dóbr swoich za królewszczyznę zamian mógł otrzymać, czemu contradixit Jmć P. Karniewski poseł rożanski allegando iż jeżeli takowe beneficium Rzepltej dla wszystkich równe będzie, to i Jmć P[an]u w[oje]w[o]dzie na ten czas niekt sprzeciwiać się nie będzie. Zaś Xżę Jmć Kanclerz Lit[ewski] expressit, iż do takowej okoliczności super cognoscendam dóbr aequivalentiam kommissyja praecedere powinna.
Powiat Wołkowyski, aby zagraniczna moneta nie zaraziła influencyją swoją amplius kraju po[l]skiego i lit[ewskiego], tudzież aby directores poczt Obojga Narodów wraz z pocztmagistrami z samej rodowitej szlachty byli. Dobra stołu królewskiego w ręku exoticorum znajdujące się, aby ex nunc odebrane iunguntur massae oeconomiarum, wakanse WXLit, aby samym w Litwie urodzonym, i tamże possessyje swoje mającym [k. 276] rozdawane były, oraz biskupstwa ritus Graeci solis nobilibus indigenis cedant. A tu względem poczt Xiążę Jmć Kanclerz Lit[ewski] ex connexione urzędu swego przymawiający się gdy cognitio provilegionem a defuncto rege concessorum zachodzi, okoliczność tę non nisi in pactis conventis caveri iudicabat.
W[oje]w[ó]dztwo płockie approbacyją funduszów płockich promovebat, tudzież, aby koronacyja przyszłego regnanta tu w Warszawie odprawić się mogła, instabat, et hoc in loco Xżę Jmć Prymas do koronacyji odezwawszy się tanq[ua]m primus in ordine rad by manutenere legem, lecz ponieważ zamek krakowski wielce jest zrujnowany, przeto chciałby pro hac sola vice do tego żądania publicznego przychylić się, aby tu w Warszawie actus takowy peragatur, w czym też prześwietne w[oje]w[ó]dztwo krakowskie będzie raczyło wyperswadować sobie spodziewał się.
Domagano się w tej okoliczności o turnu, lecz Xżę Jmć Marszałek reposuit, iż jeden [k. 276v.] nieskończony nie powinien być przerywany drugim. A zatym in desideriis dalej kontynuował się turnus, a gdy już dwunasta wybiła godzina, na orszańskim powiecie skończył się, solwowana sessyja na po obiedzie na 2 godzinę.
Gdy przeto druga godzina po południu wybiła, zjechali się powtórnie na zamek, i po zagajeniu sessyji, zaczęła najprzód zanosić żądze swoje ziemia czerska, aby jak prawo mieć chce i rozkazuje, Poczta Koron[na] nie przez kogo innego, tylko przez szlachtę trzymana była, et co intuitu podpisanym został ułożony projekt. 2do aby na komissyją skarbową ziemia czerska swoich komisarzów miewała.
Ziemia warszaw[ska] przez Jmć P. stolnika lit[ewskiego] aby securitas bonorum terrestrium Trąmbki et Borowa do XX. Kommunistów caveatur favore dziedziców, quisq[ue] in minorennitate[s] zostający ad discretione mannorum nie przyjdą. Aby fundacyja Ichmć PP. Kanoniczek utwierdzoną została. Ż[e]by transactiones perpetuitatis in forma statutu perpartes suum habeant robur.
[k. 277] Aby adinveniantur sposoby in conservationem bibliotheki publicznej cura et impendio imienia Załuskich zebranej pro commodo et utilitate Ojczyzny. Ad extremum aby rachunki z skarbu lit[ewskiego] od ojca jego per deputatos a Republica odebrane, a dotąd niezakwitowane w teraźniejszym czasie od stanów Rzepltej za sprawiedliwe uznane kwit odebrały. Zaś przez Jmć P. Szydłowskiego kollegę Jmć P. stolnika, aby ponieważ zamek krakowski nie jest jeszcze wyreperowany, koronacyja przyszłego regnanta w Warszawie nastąpiła, do[p]raszał się.
Ziemia wizka aby sól suchodniową przed tym na składzie w Łomży, a potym w Warszawie odbierająca że składu piątnickiego miewała wydawaną: podała eo nomine projekt za transport po gd 18 od każdej beczki na skarb assekurujący; tudzież na sejm koronacyji in 9bri lub Xbri przypaść mogący wiele przyniesie expensy, a zamek krakow[ski] jeszcze nie jest wyreperowany, aby się tu w Warszawieodprawił. Oraz aby Jmć P. Horaimowi [k. 277v.] podkomorzemu i posłowi wileń[skiemu] ob ratione meritum przynajmniej na starostwie jego jałowskim summy assekurowane zostały, instabat.
Ziemia wyszogrodzka aby koronacyja przez w[oje]w[ó]dztwo krakowskie w Warszawie effectuanda concedatur. Projekt w interesie Jmć P. Kickiego podczaszego zakroczym[skiego] majora i sekretarza artyleryji koron[nej] grunta pewne zarosłe i puste iure petendo et hareditariodo dóbr jego dziedzicznych przyłączający przyjętym został, recomendabat.
Ziemia zakroczymska aby jak obranie, tak i ukorowanie przyszłego króla w Warszawie nastąpiło. Aby Ichmć lustratorowie do kwarty wyznaczeni znajdujących się po królewszczyznach kosciołów wiele spustoszałych tak argenteria, jak i omnem apparatum ac aedificia ad referendum statibus Reipubl[icae] opisali. Dekret ziemstwa warszawskiego intuitu dzięsięcin exccusus nonnullis nimis rigoris punctis approbationem otrzymał. Fun[k. 278]dusze które już poustawały, i zniesione bez naruszenia intentionum fundatorum być nie mogą, confirmentur, a czynienie de nova radice innych expressa sejmu teraźniejszego lege prohibeantur. Numerus posłów jeżeli dla innych w[oje]w[ó]dztw, to i dla ziemi zakroczymskiej augeatur. Starostwo zakroczym[skie] ad praescriptum constitutione 1717 zawsze po 40 beczek soli brać powinne, a ledwo je po 20 odbiera, residuitatem odebrało, et constitutam superus dictam quantitatem pro semper niezawodnie odbierało. Tudzież kościół farny w Zakroczymie upadku przez podrywanie Wisły bardzo bliski na tamy utrzymywania sól wyznaczoną mający, a nie odbierający jey, zaległę odebrał, i następującą. Kwit dla Ichmć PP. Poniatowskich jako ojciec ich będąc naówczas w[oje]w[o]dą mazowieckim coram deputatis a Republica zupełnie ze skarbu lit[ewskiego] wyrachował się, indilate podpisanych został, exposcebat.
Ziemia ciechanow[ska] aby sól suchednio[k. 278v.]wą ad mentem konstytucyji 1726 et 1736 po 1000 beczek z Wieliczki, a 500 z Bochni punktualnie odbierała. Concordatum intuitu abbatiarum cum Curia Romana zaszłe, a u Ichmć XX. opatów in abscondito trzymane, iż funkcyje odbywać winni, zawsze się z nich wyłamują in volumen pro publicá contentorum notitia ingrossowane zostały. Ichmć PP. w[oje]w[o]da smoleński i w[oje]w[o]da inflancki kasztelan sochaczewski dla ubezpieczenia sobie zdrowia zagranicę, do wód jechać pragną, aby pozwolenie od stanów Rzepltej otrzymali. Ichmć wileński i łęczycki podkomorzowie aby w żądzach swoich skutek otrzymali. Jmć P. Kicki major artilleryji kor[onnej] aby in corporationem gruntów wspomnianych ad haereditatem suam otrzymał. Koronacyja pro hac sola vice aby się tu w Warszawie odprawiła, a nie w Krakowie, exorabat.
Ziemia łomżyńska sól suchodniową w małej kwocie odbierająca, a pogłówne wiel[k. 279]kie płacąca, aby 600 beczek do dawnych sobie przydane miała. Pałacu wystawienie i placów na niego zakupienie królowi Augustowi II przez stany Rzepltej pozwolone, aby cássetur, i assekurowane od niedawno zeszłego Augusta III 3. milliony in emolumentum Rzepltej, aby repetantur. Tudzież, w katedrze warmińskiej ad praescriptum konstytucyji 1560, 1607, 1669, aby tylko samej szlachcie prelatury i kanonie exceptis nonnisi canonicatibus, doctoribus, które etiam ex civili statu personis Varmiensibus indigenis, non autem exoticis conferri mają, rozdawane były, i tychże praw cytowanych Xżę biskup warmiń[ski] przestrzegał. Reassumując dawne prawa, aby przyszły król poczet directores et eoram subalternos sub nullitate privilegiorum teraźniejszej ustawie contrariorum nie kogo inszego tylko rodowitych Polaków z kondycyji szlacheckiej pochodzących konserwował. Projekta podała i do pieczęci litew[skiej] Jmć P. w[oje]w[o]dę [k. 279v.] mścisławskiego tanq[ua]m a vita functo rege assekurowanego rekomendowała, oraz aby koronacyja nie w Krakowie, lecz w Warszawie odprawiła się instabat cum hac caulela, aby in casum niezgodzenia się na to, w[oje]w[ó]dztwa krakowskiego turnus distincte do tej materyji pozwolonym został.
Ziemia liwska przez podpisywanie wielu projektów in multi disideriis suis satisfacta o to tylko instabat aby fundacyja Ichmć PP. Kanoniczek approbationem otrzymała, i koronacyja nie w Krakowie lecz w Warszawie pro hac sola vice naznaczona została.
Ziemia nurska, aby starostwo nurskie per avulsa z intraty ogołocone i 1600 tylko importujące złł., a trzema jurysdykcyjami jako to nurską, ostrowską i kamieńczykowską zaszczycone ad mentem konstytucyji 1641 et 1699 ex primis vacantii, salvis modernis possessoribus, znaczniejszemi dochodami opatrzone zostało, iustitiae Rzepltej recomendavit ułożony hocce in passu projekt.
[k. 280] Ziemia drohicka efflagitavit gdy do dóbr Kumanowic zwanych w w[oje]w[ó]dztwie podolskim leżących komissyja wyznaczona została, starostwu nurskiemu pomnożenie intraty provideatur. Tudzież pretendowana od Ichmć PP. Grodzińskich do st[aros]twa augustowskiego komissyja do przyszłego sejmu reiiciatur, zaś do dóbr Suchawola w w[oiewó]dztwie lubelskim leżących niegdy[ś] Jmć P. Kuczyńskiego podstolego mielnickiego dziedzicznych już rozgraniczonych, kopcami tylko nieopasanych, aby na wysypanie tychże kopców podkomorzowie cum suis officiis wyznaczonemi byli. Ex hoc loco odezwał się Xżę Jmć Kanclerz Lit[ewski] allegando, iż dlatego kopce nie sa usypane, ponieważ te dobra z ekonomią królewską graniczące podpadłe in peragenti, comissioni appellationis per partem utramq[ue] na sądy relacyjne interpositae tamże rosolutionem otrzymać tenerentur. Na co Jmć P. Kossowski poseł drohicki respondendo gdy allegavit Jmć P. w[oje]w[o]dę połockiego similem do dóbr swoich od sejmu teraźniejszego comissionem otrzy[k. 280v.]mującego, instabat, aby gdy jednemu hocce beneficium conceditur, i drugim non negetur, lub wszystkim generalnie non impertiatur. A dalej promowując desideria ziemi swojej czytał projekta, aby urzędy po w[oje]w[ó]dztwach zacząwszy od w[oje]w[o]dy aż do ostatniego urzędnika samym tylko w tym w[oje]w[ó]dztwie, lub ziemi, w których urząd wakuje, nie zmyślonym, lecz prawdziwym possessionatom conserantur. Aby Ichmć PP. posłowie cudzoziemscy ad mentem legum et signanter constitu[ti]onis 1696 nie tylko in campo electorali, ani też ani w Warszawie nie znajdowali się, ale na miejscach odległych przez Ichmć PP. Marszałkow onymże wyznaczonych pro interea zatrzymali się póki by sejm electionis swego nie odebrał zakończenia. Nobilitacyje indygenaty aby nie tylko ad praesens tollantur, ale też i na potym abrogentur, aby jednej osobie dwóch starostw lub królewszczyzn znaczniejszej intraty Król Jmć nie konserował, choćby jeden tenutarius sprzedał; tudzież aby sexui muliebri iura commu[k. 281]nicativa non concedantur, i WW. Pieczętarze przestrzegali prawa takowego nie pieczętowaniem takichże. W Drohiczynie WW. OO. Franciszkanów, Benedyktynek, tudzież Bazilianów dla szerzącej się w tej ziemi schizmy wielce potrzebnych, Missionarzów w Siemiatyczach cum maximo populi Christiani fructu erigowanych, fundationes ut approbentur. kapturowych sędziów teraz pro arbitrio obieranych aby najwięcej nad liczbę dwudziestu ośm bywało za sejmu teraźniejszego ustawą. Ten ostatni sędziów kapturowych projekt arcywielu posłom podobał się, i aby na inne w[oje]w[ó]dztwa równie ściągnionym został, dopraszało się.
Ziemia mielnicka fundusze sine consensu Reipubl[icae] zaszłe po konstitucyji de non alienandis bonis 1699 ustanowionej ut non approbent, przeciwko wyznaczonej komissarzom, lustratorom, assessorom, podskarbim i Xciu Jmci Kanclerzowi nie mówiąc, przez cło generalne, kwartę sprawiedliwą, pogłówne żydowskie pomnożone na znie[k. 281v.]sienie pogłównego szlacheckiego do skarbu kor[onnego]. Prowenta aby innym dyspozycyjom na dispartymenta nie podpadały, w dołożeniu tego w komissyji skarbowej projekcie konwent Paulinów w Lesnie przez Michałowskich i Szujskich ufundowany aby approbationem otrzymał, o projektu przeczytanie instabat.
Ziemia sochaczewska z innemi w[oje]w[ó]dztwa rawskiego ziemiami, aby augeantur posłowie gdyby to subsequi miało dla innych w[oje]w[ó]dztw. Aby koronacya pro hac sola vice w Warszawie odprawiła się. Aby probostwo piotrkowskie kapitule gnieźnieńskiej na prezydentów trybunalskich inkorporowane approbawanym zostało. Aby w[oje]w[ó]dztwo rawskie konstitucyjami 1623 et 1627 trzy tysięce beczek soli suchodniowej na każdą ziemię po tysiącu jednym naznaczonych mające, aby je niezawodnie odbierało. Dla powiatu mszczonowskiego od Rawy oddalonego aby suscepta i leżenie ksiąg w Mszczonowie było. Aby w[oje]w[ó]dztwo całe posłów 9, a [k. 282] deputatów 3 miewało. Aby Ichmć Panien Kanoniczek fundacyja, tudzież beneficiorum et omnium largitionum ad communem kapituły warszawskiej massam przyłączenie approbowanemi zostały.
Gdy na fundacyją Panien Kanoniczek i inkorporacyją kapitule warszawskiej beneficioru nie pozwalać zaczęto, zabrawszy głos Xżę biskup poznański eksplikował prześwietnym stanom, jako widzący w kapitule dziejące się szkody i zaniedbanie nabożeństwa ex mente fundatorum winne, rozporządził, aby post defunctos beneficia ad communem massam należały, iżby ci tylko brali, którzy by przy kościele praebentes bywali, zaś ci carere powinni będą, którzy, jak się teraz dzieje, ex beneficio chcą mieć sustentationem, a nawet i na kapitułach zawsze bywać nie starają się.
Jmć P. Wilczewski poseł wizki respondendo Xciu Jmci biskupowi poznań[skiemu] exprimebat rationem obstawania swego przeciwko [k. 282v.] inkorporacyjom, iż już kilkadziesiąt plebani na różne fundusze inkorporowanych przynosi wielką krzywdę dla młodzi szlacheckiej, że ta ad statum spiritualem aspirująca nie może się docisnąć ad beneficium.
Jmć P. Sosnowski brzeski lit[ewski] ex turno w[oje]w[ó]dztwa swego głos zabrawszy obszernie rozwodził się, jak nie powinna rodzić się bojaźń przyszłego panowania, aby inter maiestatem et libertatem aequilibrium osobliwsze robić, gdy stanie te prześwietnych stanów jednostajne ubezpieczenie, aby nie zagraniczny, lecz rodowity Polak prawa ojczyste dobrze znający, i wolność kochający na tronie zasiadł. Zaś kollega jego promowował, aby prowincyja lit[ewska] soli suchodniowej nie biorąca, i tylko ze Gdańska zamorską sprowadzająca, żeby tenże transport negowanym nie był, i cło od niego pochodzące aby per mediu[m] do skarbu kor[onnego], per medium alterum do skarbu lit[ewskiego] oddawane było; aby urzędy litewskie samej szlach[k. 283]cie litewskiej tamże possessyje swoje mającej rozdawane były sub nullitate provilegionum secus exporratorum. Aby skarb Rzepltej expensami obarczony nie był, komissyja skarbowa dojrzeć powinna.
W[oje]w[ó]dztwo mścisławskie wiele praw de annis cytowało, aby urzędy lit[ewskie] tym tylko rozdawane były, którzy w Litwie urodzeni, tamże possessyje swoje niezmyślone mają. Klasztor parsztyński i mścisławski od S. P. Xcia Jmci w[oje]w[o]dy wileńs[kie]go ku większej chwale i pomnożeniu czci Boskiej wystawiony, tudziez fundacyja OO. Karmelitów mścisławskich cum suis fundis aby approbowanemi zostały, dopominał się.
W[oje]w[ó]dztwo bracław[skie], gdy komissyja 1755 między w[oje]w[ó]dztwem bracławskim i kijowskim sądy ustanawiająca do skutku przywodzoną została. 2do, aby dla oddalenia sprzeczek po między oficialistami na kondescensyjach zasiadających trafić się zwykłych ordo za[k. 283v.]siadania onychże praescribatur. 3tio popowicze po 15 leciach ani do szkół, ani do żadnego rzemiosła nie aplikujący się, eo ipso in subditatum podpadali, personis nobilium nonnisi exceptis, zaś sami popowie metropolitom swoim we wszystkim posłuszni byli. 4to że neofitów wiele namnożyło się, szlacheckiego zaszczytu używać pragnących, przeto zabiegając abusibus, aby odtąd który będzie chciał do miejskiego applikować się stanu, w mieście osiadał, który zaś roli chwytać się zechce, rolę trzymał salvo consensu haeredi reddendo.
Jmć P. Dzieduszycki poseł halicki contradixerat temu, wraz z innemi, projektowi o popowiczkach uformowanemu, iż ta materyja dla nich aby in sabditatum wpadali, summopere gravis tangit religionem, oraz dopominając się aby Jmć P. kasztelan wiślicki do wyrozumienia desideriorum Jmci X. koadiutora metropolity rus[kie]go naznaczony uczynił relationem sub secutae hoc in passu conferentiae.
[k. 284] zaś Jmć P. Swieykowski bracławski dopominał się aby mu turnum nie przerywano, kontynował dalsze w[oje]w[ó]dztwa swego desideria aby bezpieczeństwo sądów pogranicznych między tymże w[oje]w[ó]dztwem, a Portą Ottomańską i Hospodarem Wołyńskim zachodzących ugruntowane zostały, i przez posła wielkiego od Rzepltej po szczęśliwej da Bóg koronacyji do Stambułu jechać mającego. Tudzież aby koronacyja tu w Warszawie, a nie w Krakowie odprawiła się. Na koniec zaś fundacyja Ichmć PP. Kanoniczek contra constitutionem de non alienandis bonis zaszła, jako wprzód examinari powinna, jeżeli nie jest contra bona fidem, contra bonos mores, contra iura regni, tak aby nie tylko non approbatur, ale też ani nawet w żaden recess non mittatur, ostrzegał, eksplikując, iż jest przeciwko prawu, bo konstytucyja ostatnie 1726 zwala wszelkie nowe fundacyje, bo Jejmć Pani w[oje]w[o]dzina lubelska mająca dwie siostry ukrzywdziła je w sukcessyji i przez sukcessorów jak manifesta są zaniesione, tak proces [k. 284v.] rozpoczętym zostaje, a ta fundacyja upaść będzie musiała.
Z powiatu mozyrskiego Jmć P. Jeleński jako distinctorum distincta est ratio et natura, tak et per puncta desideria powiatu swego promovebat. Utpoté 1mo aby dystrybuta wakansów litewskich do koronnych, a koronnych vicissim do litewskich nie mieszana była pod przestrzeganiem tego pieczętarzów, iżby każdy urząd w tym w[oje]w[ó]dztwie nie nową, nie ad casum zmyśloną, lecz prawdziwie dobrą mającemu possessyją dostał się, którym vacare evenit. 2do jako zaś powiat jego pograniczny od w[oje]w[ó]dztwa kijowskiego nieznośną cierpi krzywdę przez umykania poddaństwa, tak aby w tym novella lex iżby w grodzie takowym, pod którego jurisdykcyją retentoris dobra consistant summario processu non obstante praescriptione ad mentem konstytucyji 1585 huius modi causae decidantur, zaszła, rekomendował stanom. 3tio aby komissyja graniczna mię[k. 285]dzy temiż powiatem i w[oje]w[ó]dztwem skutek odebrała. 4to kupy swawolne, aby przez w[oje]w[o]dów lub st[aros]tów grodowych, a gdzie ich nie masz, to przez marszałków powiatowych etiam adhibito militari brachio znoszone były. 5to aby providendo securitatem od hajdamaków lokowana była chorągiew komputowa w powiecie mozyrskim. Ad extremum aby dobra lenno wieczyste imieniowi jego nadane approbationem otrzymały. Aby cudzoziemscy posłowie in loco electorali nie znajdowali się, ale pro interea zabawiali się na miejscu prawem opisanym.
Gdy się turnus desideriorum zakończył Jmć P. Dzieduszycki poseł halicki allegando Rzepltą trzeciostoletniego czasu przeciągiem z rady jak z duszy wyzutą, jak ją ożywiać teraz przez sejmu teraźniejszego zaszłe ustawy rozumiał, tak Bogu, per quem vivimus, sumus, et movemur, dzięki oświadczywszy, adduxerat zaszłe od teraźniejszych obrad rozpo[k. 285v.]rządzenia. A jako dawne generalne konfederacyje na rex egeat ubezpieczały prowentu stołu królewskiego, tak i teraz życząc o tym pomyśleć podał projekt, eo nomine ułożony.
Kiedy zaś generalne słyszeć się dało żądanie, aby takowy projekt in instanti został przeczytanym, przeczytany o tych edocuit contentach, że stany Rzepltej do dawniejszej konfederacyji, a mianowicie 1733 przychilając się kiedy Polaka królem obrać postanowiły, zalecają WW. podskarbim Obojga Narodów, aby w dobrach ekonomicznych, cłach portoryjach i innych dochodach krzywda nie działa się, i zabrane pieniądze aby dla przyszłego króla nienaruszenie conserventur, a jeżeliby co wyekspensowało się, aby skarby Rzepltej in toto refundant, zaś gdyby kto stante hoc interregno uczynił jaką krzywdę aby in foro competenti odpowiedział.
A kiedy zaszła wszystkich, nemine contradicente zgoda, i podpisany jest projekt [k. 286] przeczytany, tenże Jmć P. halicki favore popowiczów mówiący objaśniał stanom, jak ciż vel Włodzimirza Ottomana i Daniela książąt ruskich nadane sobie mając prawa podpadać nie mogą subditatui per rationem religii, która pewnie by subiaceret discrimini gdyby popów synowie in subditatum przymuszani być mieli, o czym aby fusius wyeksplikował Jmć P. kasztelan wiślicki do wyrozumienia Jmć X[ięci]a Metropolity Ruskiego wyznaczony upraszał go z miejsca swego.
Nastąpiło to, że Jmć P. kasztelan wiślicki głos zabrawszy przełożył dostatecznie stanom, iż pociąganie do poddaństwa popowiczów byłoby niebezpiecznym dla wiary, gdy zaś Jmć P. kasztelan skończył, Xżę Jmć Prymas doniósłszy stanom, iż ad desideria wielu posłów przeciągniony jest termin tak relacyjnym sejmikom, jako i sejmowi electionis, to jest sejmiki przypadać 23 Iulii sejmowi zaś znaznaczony jest 27 sierpnia, ses[k. 286v.]syji solwowanie rekomendował, i solwowana jest.
| |