tekst oryginalny
tekst modernizowany


Sessya Druga

Dnia 9. Maja

Dnia onegdayszego solwowana na dzień dzisieyszy na godzinę 8.Sessya, ledwie za opoznieniem się Xcia Jmci Marszałka y wielu z Nim Posłow w poł do dwunastey następuiącym zagaiona została głosem: Usiłuiący na dniu onegdayszym oswiadczonym Manifestem zatamować obrad naszych progress, zatrwozyli umysły benesentientium, ale pod czas teraznieyszego Bez Krolewia, gdy bez Rady Oyczyzna zostawać niemoze, bynaymniey takowy postępek niema zagradzać dalszych zbawiennych czynności. Godzi się radzic, y za przykładem idąc Przodkow Naszych maiąc powierzoną moc dania ratunku Oyczyznie względem uszczęsliwienia oneyze winnismy Nexu Confoederationes oprzec się inficias conantibus, lubo na to Rozdwoienie boleiemy Wszyscy, lecz ze taz maxyma szczęscia podpada alternacie, tempori dandum przeto nalezy się ze zas smiałosc raz nieukarana do tego przyszła zbytku, że y teraz w Swiątnicy Praw oręza dobyła, gdzie non gladyys, lecz amoris pleno Consilio est procedendum, nalezy się obmyslic skuteczne sposoby, aby pierwszy smiałosci Author zupełną zuchwałego excessu rownie rowną odniosł Karę; His expressis tenze tenze Xże Jmc Marszałek proposict pro primo Jzbie, aby naznaczonym dnia onegdayszego do Jzby Senatorskiey Delegatom superaddere Jnnych po 4. z kazdey Prowincyi nominuiąc onychze, Ktorych iak Jzba zupełnie approbavit aby włozoną Provinciam indilate wypełnili nieomieszkanie, wzięli się ad satisfaciendum Jchmc Delegati y przybyli do Senatu, gdy w nimże

[1]

w nimże zastali oczekuiących Xcia Jmci Prymasa, Kujawskiego, Poznanskiego, Wilenskiego, Płockiego, Chełminskiego Kijowskiego y Smolenskiego Biskupow, Wwdę Sendomirskiego, Kasztelana Wilenskiego, Jnowrocławsgo, Sieradzkiego, Ruskiego, Smolenskiego, Połockiego, Witepskiego, Podlaskiego, Pomorskiego, Wwdow, Kaliskiego, Sieradzkiego, Jnowrocławsgo, Smolenskiego, Lubels'go Czerskiego, Wislickiego, Przemyskiego, Halickiego, Czechowskiego, Oswiecims'go Kasztelanow = Marszałka, Kanclerza, y Podskarbiego Wielkich WX. Status Ministrow, tudzież wiele Dignitarzow y Urzędnikow bez funkcyi zostaiących z Samemi tylko Arbitrami złączonych gente ex utraq'. Pierwszy z tychże Deputowanych Jmc P.Bukowski Poseł Sanocki zasiadłszy na Taborecie w mieyscu Ministom słuzącym, zabrał głos nayprzod od podziękowania wszech rzeczy naywyższemu Sprawcy, że początki Obrad szczęsliwie racząc

[2]

zaszczycił go szczęsciem wraz z determinowanemi od Stanu Rycerskiego Kollegami swemi stawic się w Senacie donoszącym o szczęsliwie na dniu onegdayszym względem Elekcyi Marszałka Poselskieyi wykonanym prawie; w dalszey zas dyskursu swego osnowie do pomyslnego rospoczętych nie bez ukontentowania obrad Kontinuowania wiadomą wszystkim JO. Xcia Jmci Prymasa wysławiaiąc czułośc wraz z Stanem Rycerskim czynił sobie nieomylną otuchę iż in ulteriori tractu sposobow iak naylepszych ad beandam Patriam porvigilans Primatralis, et Senatus sollicitudo nie ublizy, co oddaiąc momentom zbawiennieyszym na Koniec siebie y Stan Rycerski polecił względom. Po skonczonym ejusmodi głosie Xze Jmc Prymas słodyczy pełną daiąc Delegatis odpowiedź z całym Senatem z tak wesołey nowiny mocno ukontentowany pewną wniosł sobie z dobrego Seymu teraznieyszego Convocationis Konfederacyinego

[3]

zaczęcia nadzieię, iż Trzydziestoletnym przeciągiem bez Rady oschłey Oyczyznie poządania wypłynie satisfakcya, iezeli felicia exordia iednomyslność pari secundare starać się będzie conclusio, a wzaiemnie Stanowi Rycerskiemu chcąc oswiadczyć od Senatu przychilność, delegował Jchmciow Zamoyskiego Jnowrocławskiego Wwdę Burzynskiego Smolenskiego, y Jaklinskiego Oswiecimskiego Kasztellanow solwuiąc Sessyą na dzien jutrzeyszy na godzinę dziesiątą co do Senatu.

Tak przyięci w Senacie Jchmc Delegowani gdy wrociwszy do Jzby Poselskiey zasiedli mieysca swoie, wyzey rzeczony Jmc P. Sanocki retulit w danym głosie sobie, iż nim Mu przyisc miało do uczynienia Relacyi wypełnioney Delegacyi, za pierwszą przyzwoitość sądził oswiadczyć nalezytą wdzięczność Xciu Jmci Marszałkowi, aby Ktorego wyznaczyły merita do sprawo-

[4]

wania tak wysokiey funkcyi przy rzadkiey rostropnosci powierzoną sobie Laską tym skutkiem kierował, ktoren by w naypomyslnieysze dla Oyczyzny zakwitnął owoce przez unum velle et unum sentire usiłowania zkonfederowanych umysłow. Co do wykonanego Poselstwa,iak że Senat za zupełne poczytał sobie ukontentowanie, tak przychilnosci swoiey ku Stanowi Rycerskiemu y ządze łączenia sięz Nim Jzby Poselskiey okaze dowodem, gdy w zaiemnie z posrzodka Jego Deputowani pewnie ad implebunt commissa Osobani swemi.

Głos ten gdy został zakonczonym, Jmc P. Dzieduszycki Podkomorzy y Poseł Halicki wraz z Kollegami swemi proposiut, aby do Rugow przystąpic alleguiąc racyą iż uno absurdo omisso sequerentur alia plurima. Czym pobudzeni etiam Jnni domawiali się o zaczęcie Rugow.

Jmc P. Piaskowski Woyski Włodzymirski

[5]

Poseł Wołynski w głosie swoim profilit, aby drugi raz powtarzaiący się tumult z dobytych Szabel w Jzbie Poselskiey przez samo zgorszenie Kary mocney winny przezornym obmysleniem więcey nigdy słyszeć się nie dał. Względem zas Rugow przymawiaiącsię legalitatem Elekcyi Posłow czyli Sąd Kapturowy, czyli też Jzba Poselska ma discernere byle okoliczność ta prętszym zakonczyła się ułatwieniem, prosił o rozdawanie głosu juxta Turnum.

Jmc P. Walknowski pierwszy z Wwdztwa Poznans'go Poseł wraz z Kollegami swemi Jchmc PP. Kaliskiemi pod zagaieniem Seymiku ante Convocationis przez Xcia Jmci Biskupa Poznanskiego uczynionym obrany maiąc exinde że pod zagaieniem Xia Jmci Wwdy Poznanskiego pierwszemu sprzeciwiaiącym się inni są obranemi Posłami, maiąc sobie na dniu onegdayszym zatamowaną activitatem, zaczął legalną z siebie,

[6]

y Kollegow swoich tudziesz Jchmc PP. Kaliskich justyfikować Elekcyą pod zagaieniem pomienionego Xcia Jmci Biskupa nastąpioną też zagaienie pomienione Prawem nayprzod 1510. in abientes na Seymikach Karę grzywien oznaczaiącym, iako to na Biskupow 40. Grzywien, na Wwdow 20, na Kasztelanow 10. a viny przepisuiącym - względem w ten czas iey podpadania, kiedyby na Seymikach niebywali. Prawem 1545. Sub Titalo Seymiki Powiatowe Konfederacyą 1648. 1649. gdzie Biskupow moc w zględem zagaienia Seymikow iest ostrzezona Laudami Ziemskiemi 1632. w ktorym Nowodworski Biskup Poznan. pierwszy pisał się nad Woiewodę, y poznieyszym, gdzie Szoldrski takze Biskup mieysca tegoż wyższe otrzymał mieysce, anizeli Wwda, Ekonomiczną Komissyyą, na Której Szembek prezydował pod bytność Wwdy z temi wszystkiemi legalitatis dowodami zawołani z mieyysc posiadanych przez Xcia Mar-

[7]

szałka do Laski stanęli, u nieyże y manifesta produkować zaczęli. Lecz Jmc Pan Krajewski Jnstygator Koronny z Ziemi Ciechanowskiey Pierwszy Poseł odezwawszy się, za rzecz mniey potrzebną osądził non accusatis excusari, Kiedy objiciens illegalitatem zaden non probat.

Jmc P. Sosnowski Pisarz Litt. Poseł Brzyski Litt. reposiut, żeobjiciens na dniu dzisieyszym nie iest potrzebny, gdy na dniu onegdayszym in facie całej Jzby zatamował Jchm activitatem z racyi rozdwoionego Seymiku, Którego zagaienie ma być prze to lepsze nalezy się wyprobować.

Jmc P. Jnstygator Koronny pierwszego zdania odstępuiąc instabat, aby względem umiarkowania Pluralitatis przeczytać Lauda obydwoch Seymikow tak Xcia Jmci Biskupa iako też Xcia Jmci Wwdy; Jmc P. Ogrodzki Sekretarz Seymowy zadosyć czyniąc takowemu dopominaniu się, przeczytał pomienione Lauda.

[8]

Jmc P. Rzewuski Pisarz Polny Kor. evincendo Legalitatem Jchmc PP. Poznanskich y Kaliskich z Samego Uniwersału na Seymiki wychodzącego zwykłą dowodził aringą ze ordynaryinie pisze się pierwey Biskupom, a dopiero po Nich Wwd'om, Dignitarzom, Urzędnikom Ziemskim, Grodzkim, y Całemu Rycerstwu.

Jmc P. Małachowski Stta Piotrkowski Poseł Sieradzki odezwawszy się wyraził głosem swoim, aby nieuzyteczną pro et contra dysceptacyą czasu proznie niewycięczaiąc in ordine cognoscenae legalitatis nec ne zagnieniow dwoiakich, przystąpic do wotowania secundum turnum.

Jmc P. Glinka Podkomorzy y Poseł Łomżynski idąc in sensum Jmc P=a Sieradzkiego superaddidit ieszcze te zyczenia, aby wszczęta Kwestya pluralitate votorum decidatur.

Jmc P. Stadnicki Poseł Podolski protulit takowe Jnteressu tego ułatwienie, aby dalszey Kwestyi nie szerzyć stoiący pod Laską per verbum

[9]

placet, na mieyscach zasiedli.

Jmc P. Małachowski Stta Ostrołęcki Poseł Łomzynski domawiał się o kilka iuż razy względem tey materyi proszone Turnum. Po takowey czasu przewłoce gdy Xże Jmc Marszałek przystąpił do rozdawania głosów juxta turnum Posłowie z Wwdztw, Ziem y Powiatow sentimenta swoie conformando ad Legalitatem po wyzey rzeczonych Jchmc PP. Poznan y Kaliskich żali ich generalnie wszyscy pro admissibilibus ad gremium sui sądzili y zapraszali, tak Ciż na mieyscach osadzeni kazdey z osoby swoiey składali podziękowanie Xciu Jmci Marszałkowi z winszowaniem Mu oddaney concordibus votis Laski y całey Jzbie, że za Jey sprawiedliwym sądem ex passivitate uwolnionemi, et in gremis wyboru umieszczonemi zostali.

Jmc P. Poniatowski Stolnik Litt. Poseł Warszawski ex Turno Wwdztwa Mazowieckiego pod nieprzybycie na ten czas Czerskich Pierwszy Poseł etiam nomine Jnnych tegoż Wwdztwa przytomnych

[10]

Posłow obligowany wotuiąc na tychze Jchmc PP Poznanskich y Kaliskich uznawszy sprawiedliwe Jch justyfikacye na Prawie zasadzaiące się iak onych zaprosił, tak wniosł, aby praktykowany po dwa razy in Sacravio Legum przez porwanie się do Szabel występek mocy Konfederacyi teraznieyszey tak ta smiałosc potępioną została, iżby więcey w potomnym wieku słyszeć się niedała, iakie wszystkich Oyczyznę Kochaiących Synow staranie dopraszaiąc się sam też z osoby swoiey wszelkiego w tym Punkcie usiłowania non intermittere oswiadczył się.

Po zupełnym okoliczności zupełnie opisaney zaspokoieniu accedante całey Jzby consensu do przyięcia na dniu jutrzeyszym delegowanych Senatorow salwował Sessyą Xiąze Jmc Marszałek na Godzinę dziewiątą.



Copyright 1998 by Biblioteka Kórnicka PAN and Centrum Elektronicznych Tekstów Humanistycznych