|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Czynności Deputacyi do ułożenia tabelli wydatków listy cywilnej wyznaczonej Wstęp. Deputacya do układu tabelli listy cywilnej od Najjaśniejszych Skonfederowanej Rzeczypospolitej Stanów, mocą niżej wyrażonego, na Extraordynaryjnym Grodzieńskim Sejmie roku 1793 zapadłego prawa wyznaczona, z ministrów pacis obojga narodów złożona, zebrawszy się w Grodnie do pomieszkania JW. Fryderyka hrabiego Moszyńskiego Marszałka W. Koron. w posłuszeństwie temuż prawu czynności swoje rozpoczęła, w tymże domu sesye swoje odbywać umyśliła, i do trzymania protokołu czynności swoich Ur. Franciszka Skarbka Radzkiego, sekretarza zeszłej komisyi policyi obojga narodów, wezwała. Zalecenie WW. Ministrom Pacis Obojga Narodów Gdy już daliśmy zalecenie WW. Ministrom Celli zregulowania etatu Prawo stanowiące Deputacyą wojskowego do stanu teraźniejszego Rzpltej, i sposobności dochodów krajowych; przeto równie zalecamy WW. Ministrom Pacis obojga narodów iżby stan skarbów obojga narodów w pewnych i niezawodnych dochodach obrachowawszy, równie wydatki Listy Cywilnej do tychże dochodów stosownie projective zregulowali, i nam do approbaty przynieśli, postępując w tym z taką rozwagą, iżby nad sposobność skarbów, taż Lista Cywilna stanu Rzpltej nie ciążyła. - Zgadza się z oryginałem - Jeziorkoski Sekretarz Sejmowy - Dnia 27 Aug. 1793 roku przyjęte. Sessya Iwsza Działo się w Grodnie, w pomieszkaniu JW. Hrabi Moszyńskiego Marszałka W. Koron. Dnia 30. Msca Sierpnia 1793 roku. Przytomni na Sessyi W przytomności JWW. Tyszkiewicza Marszałka WW. X. Lit. Moszyńskiego Marszałka W. Koron. Ogińskiego Podskarbiego W.W.X.Lit. Załuskiego Podskarbiego Nadwornego Koron. i Dziekońskiego Podskarbiego Nadwornego W.X.Lit. Z Ministrów w Grodnie przytomnych, JO Xże Imć Sułkowski kanclerz W. Koron. i JW. Plater Podkanclerzy W.X.Lit., na sesyi dla słabości zdrowia znajdować się nie mogli. Ordynacya czynności Deputacya chcąc porządnie w uskutecznieniu zaleconej sobie prawem czynności postępować, wzięła sobie za regułę ogólną; 1mo: Poznać ile możności, jak wiele z każdego artykułu percepty, tak w Koronie, jak w Litwie spodziewać się nieomylnie można. 2do: Doszedłszy tym sposobem wielkości percepty w obu narodach, i odtrąciwszy z niej należytość skarbowi J.K.Mci, z pozostałości (oglądając się na potrzebę odłożenia funduszu na umorzenie długów Rzpltej, które tabellą deputacya wyszczególni) proporcyonalnie i stosownie do prawa, opłatę Listy Cywilnej uformować, i onę rozłożyć, starając się w tym stosować do tabelli 1776 roku i do wydatków na tę Listę przed 1788 rokiem czynionych, niemniej do prawa niniejszego sejmu zalecającego Komisyom Skarbowym zatrzymanie czwartej części płacy Listy Cywilnej i Sztabu Generalnego. Złożenie tabel sperend obojga skarbów po zajęciu krajów Rzeczypospolitej przez obce wojska JWW. Podskarbiowie O.N. złożyli Tabelle Percept i Expens ogólnych respective narodu, z tych. 1mo: Tabella okazująca, jak wiele podatki wszelkie z Korony do Skarbu Koronnego wchodzące, rocznie czyniły, a oraz jak wiele w pozostałym, po zajęciu przez obce wojska znaczniejszych części kraju speranda z tychże podatków jest spodziewaną, z podanych tabell przez Komisyą Skarbu Koronnego uformowaną. 2do: Tabella okazująca stan dochodów rocznych Skarbu Litewskiego przed i po zajęciu kraju przez obce wojska. 3tio: Tabella okazująca stan dochodów Skarbu Litewskiego po zakordonowaniu kraju, spodziewanych. Że te tabelle znalezione są zbyt ogólne; przeto dla dokładniejszej i obszerniejszej wiadomości, zanieśli konferujący prośbę do JW. Podskarbich obojga narodów o szczególną względem ogólnych artykułów informacyą, w czym JW. Podskarbiowie odwołali się do przybyć mających Komisarzów Skarbowych, dla dania explikacyi Sejmowi z czynności respective Komisyi. Szczególniej zaś JW. Podskarbi W.W.X.Lit. oświadczył, iż do podania i podpisania Tabeli dochodów Skarbu Lit. odwołuje się do przybyć mającego JW. Kleczkowskiego Kommisarza Skarbu Litewskiego, jako delegowanego z rachunkami Skarbowemi do Grodna. Moszyński Marsz. W. Kor. Teofil Załuski Podskar. Nadwor. Kor. Ludwik Tyszkiewicz Marsz. W.W.X.Lit. Michał Ogiński P.W.L. A. Dziekoński Podskar. Nadw. W.X.Lit. Sessya 2ga Dnia 31 sierpnia 1793 roku z rana Przytomni na sesji W przytomności JWW. Tyszkiewicza Marszałka W.W.X.Lit. Moszyńskiego Marszałka W.Koronnego, Platera Podkanclerzego Lit., Ogińskiego Podskarbiego W.W.X.Lit. Załuskiego Podskarbiego Nadwor. Koron. i Dziekońskiego Podskarbiego Nadwor. Lit. JO. Xże Imć Kanclerz W. Koron., dla słabości zdrowia na sesyi nie znajdował się. Przełożenie JW. JX. Bisk. Chełm., aby za uciążliwe na duchowień. podatki zmniejszyć JW. JX. Skarszewski Biskup Chełmski przybywszy przy rozpoczęciu sesyi czynił przełożenia deputacyi względem uciążliwości, których duchowieństwo przez opłacanie tylu przez zeszły sejm nałożonych podatków doświadcza, ile że opłacanie Subsidii Charitativi, i tak go już znacznie dotykało, i żądał aby w projekcie udeterminizowania percepty Skarbów Rzpltej, deputacya też podatki zmniejszyła, i o zmniejszenie onych do Stanów się przyczyniła. Odpowiedź na to deputacyi Depuatcya dała na to JW. JX. Biskupowi odpowiedź, iż przełożenia jego, ile jej się słusznie być zdają, Najjaśniejszym Stanom remonstrować będzie. Moszyński Mar. W. Kor. Teofil Załuski Podskarbi Nadwor. Kor. Ludwik Tyszkiewicz Mar. W.W.X.Lit. Kazimierz H. Plater Kanclerz Lit. Michał Ogiński P.W.L. A. Dziekoński P.N.L. Sessya 3cia Dnia 31 Sierpnia 1793 roku po południu Przytomni na Sesyi W przytomności JWW. Tyszkiewicza Marszałka W.W.X.Lit. Moszyńskiego Marszałka W.Koron. Platera Podkanclerzego Lit. Ogińskiego Podskarbiego W.W.X.Lit. i Załuskiego Podskarbiego Nadwornego Koron. Speranda w Koronie Deputacya przystąpiła do umiarkowania pewności percept z podatków stałych i niestałych w Koronie, i wziąwszy przed oczy tabellę sperandy Koronnej roztrząsnęła szczególne artykuły. - Gdy się Deputacya Potrzeba zmniejszenia podatku Warszawy zastanowiła nad artykułem podymnego podług ostatniej lustracyi, do którego wcielona jest Ofiara Warszawy zamiast Podymnego i Półpodymnego, w sumie złł. 400.000 JW. Załuski Podskarbi Nadwor. Kor. przełożył, iż ten podatek, tak dalece właścicielom domów w Warszawie jest uciążliwym, że większa połowa tego podatku na retencie w ostatnim roku została, i z trudnością exekwować ją nawet można, dlatego że obywatele warszawscy przez znaczne za ostatniej rewolucyi poniesione wydatki bardzo wycieńczonemi zostali; że ten podatek w tych czasach, bez ostatniej obywatelów warszawskich ruiny, w całości utrzymanym być nie może, że teraz obywatele warszawscy najwięcej złł 160.000, tak jak przed Sejmem 1788 byliby w stanie składać. Ogólną zatem było opinią deputacyi, aby zamiast 400.000 złł. Warszawa 160.000 za Podymne i Półpodymne składała. Aby zaś Najjaśniejsze Stany do jej przychylić się widoków raczyły, powody swoje do nich deputacyi N. Stanom przełożyć umyśliła. Wyłączywszy zatem z artykułu Podymnego Speranda z podatków stałych w Koronie i Półpodymnego złł 240.000 na Warszawę przypadające, i podatek z Dymów Wiejskich od Rzezi złł. 64.115 wynoszący z przyczyn niżej pod artykułem ogólnego podatku od Rzezi wyrażonych, okazało się, że podatki stałe w Koronie podług sperandy, po zajęciu kraju przez obce wojska uformowanej, to jest Podymne podług ostatniej lustracyi, Półpodymne, Ofiara 10go Grosza z dóbr dziedzicznych, Ofiara 5go Grosza z dóbr duchownych, Czopowe z miast dziedzicznych, Królewskich i Duchownych, dwie, półtrzeciej, półczwartej i cztery kwarty, Łanowe i Pogłówne żydowskie, wnosić mogą do Skarbu Koronnego złotych 7.353.080 groszy 26. denarów 3. Do komputu tychże podatków na stałe uznanych, przyłączają się podatki osobne przeznaczenie dawniej mające, to jest Subsidium Charitativum i podatek z dóbr Ostrogskich w sumie jak teraz spodziewane złł. 279.251. gr. 9. Co uczyni dołączywszy do powyższej, złł. 7.632.332. groszy 5. denar. 3. Nadto, dodaje się do tychże podatków stałych Piąty grosz z biskupstwa krakowskiego, któren jeszcze przybędzie; lecz udeterminowanie onego wielości odłożył JW. Podskarbi Nadw. Kor. do przybycia do Grodna komisarzy delegowanego Skarbu Koronnego. Speranda z podatków niestałych w Koronie Z podatków niestałych: importancya ceł, to jest: Kupieckiego, Szlacheckiego, od Soli, składnego winnego, czopowego od trunków zagranicznych, poborów i konfiskat celnych, wynosić może na przyszłość sumę złł. 1,266,600. Cło Partis Regiae, które speratur, że do percepty skarbu koronnego przybędzie, zwiększyć może poprzedzający artykuł. Różność zdań w deputacyi względem zniesienia podatku od Rzezi Podatek od Rzezi. - W tej materyi różne zaszły ministrów zdania. Wszyscy oprócz JW. Załuskiego Podskarbiego Nadw. Kor. byli tego przekonania, że ten podatek zbyt jest uciążliwym dla kraju, że nierówno wszystkich dotyka, że uboższą tylko klasę ludzi gniecie, że percepta jego zbyt wiele w proporcyi przychodu kosztuje, że zniesienie tego podatku przyniosłoby więcej krajowi pożytku niż skarbowi percepty, że lud i tak uciśniony potrzebuje ulgi, a w zniesieniu tego podatku ta ulga zdawałaby mu się tym większą, że przezeń z każdej strony drogości, niedostatku i uprzykrzenia doznawa. JW. Załuski Podskarbi N.K. sprzeciwiający się wprzód ogólnemu zniesieniu tego podatku, przyzwolił wreszcie na zniesienie jego w całym kraju, ale nieodstępnie ostawał przy utrzymaniu go w Warszawie, dlatego, że znaczny wchodzi stąd do skarbu przychód, że w Warszawie jako w miejscu ludnym, ofiarującym każdemu zyski, łatwiej jest mieszkańcowi odżałować tej małej części, która dla skarbu stąd przychodzi, wreszcie, że wydane na szlachtuzy tak znaczne ze skarbu kwoty, nadaremnie zdawałyby się być wyrzuconemi. Naprzeciw temu ministrowie przy pierwszym obstawający zdaniu kładli racye, że Warszawa przez tyle nikomu nie tajnych okoliczności umniejsza się w ludność, i zbliża się do upadku; warta jest zatem równie z resztą kraju politowania; że tam najwięcej ubogi człowiek na tym podatku traci, bo drożej niż gdzie indziej musi opłacać się rzeźnikom, garbarzom, szewcom, rymarzom i innym rzemieślnikom, którzy równie jak i on tamtych potrzebując, równie z tamtemi sobie ten podatek na nim potrącają, i na tym nie tracą, ale zarabiają, bo żaden rzemieślnik nie może wyznaczyć waloru takiej frakcyi, która by na niego do znoszenia wspólnie z innemi tego podatku przypadała; rachuje zatem na robocie swojej na przykład, zamiast połowy lub ćwierci denara, grosz dwa, dziesięć lub więcej, że ten podatek, tym bardziej byłby uciążliwy, im bardziej przewidywać można niezawodną drogość i trudność dostawienia potem w Warszawie bydła, które z zabranych krajów i Wołoszczyzny, już nie do Warszawy, ale do Moskwy i ku Czarnemu Morzu dla pekelfejszu zwracane będzie. Co zaś do szlachtuzów, w tym policya, z właściwych siebie widoków mogłaby za opłatą bicie bydła nakazać. - Z tych więc powodów inni ministrowie uznali potrzebę, konieczność nawet, zniesienia konsumpcyjnego podatku, i przedsięwzięli przyczyny swoje do zniesienia onego Najjaś. Stanom przełożyć: - a w nadziei, że ich remonstracye w tym punkcie, ile z pożytkiem publicznym zgodne, skłonią Najjaś. Stany do ich przekonania, artykuł ten, z obrachowanej na przyszłość percepty, tak co do miast jako i do wsiów, wyłączyli. Dalsza speranda z dochodów niestałych w Koronie Położone dalej zostały przychody niestałe, to jest podatek od stempla, papieru, kart, kalendarzy i Ksiąg żydowskich (który artykuł dla zredukowania onego do ceny przed 1788 będącej i dla odjęcia mu tylu źródeł zeszłym sejmem otworzonych, znacznie w proporcyi przechodów po 1788 roku zmniejszy się, bo zaledwie 160.000 spodziewać się teraz można, zamiast co pierwej milion z okładem czynił) Tabaka, Loterya krajowa z perceptą potoczną, most pod Warszawą i prowizya od sum po duchownych, jako przynosić mogące na przyszłość sumę złł. 1.254.902. Połączywszy zatem wyż pomienione artykuły podatków stałych i niestałych, a nie licząc jeszcze w to 5go Grosza z dóbr biskupstwa krakowskiego, i cła pro parte Regia, wypada suma całkowitych dochodów skarbu koronnego na przyszłość, złł. pol. 10.153.834 groszy 5 den. 3 Moszyński M.W.Kor. Teofil Załuski P.N.Kor. Ludwik Tyszkiewicz M.W.WXL. Kazimierz Hrab. Plater Kan. Lit. Michał Ogiński Podsk. W. Lit. Sessya 4ta Dnia 1 września 1793 roku Przytomni na sesyi W przytomności JJ. WW. Moszyńskiego Marszałka W. K. Platera Podkanclerzego Lit. Ogińskiego Podskar. W. WXLit. Załuskiego Podskarbiego Nadwor. Kor. i Dziekońskiego Podskar. Nadwor. Lit. Zaproszenie komisarza skarbu L. do zasiadania w Deputacyi Deputacya zaprosiła przybyłego do Grodna JW. Kleczkowskiego komisarza delegowanego od Komisyi Skarbowej W.X.Lit. do zasiadania z nią dla informowania jej o niektórych szczegółach względem przychodów Skarbu Litewskiego. Delegowanie J.W. Platera Podkan. L. do Króla J. względem cełł pro parte Regia Za wniesieniem JW. Ogińskiego Podskarbiego W.X.Lit. uproszonym został JW. Plater Podkanclerzy Lit., aby jechał do Najjaśniejszego Pana dziś jeszcze w wieczór z przełożeniem, iż deputacya przystąpiwszy do roztrząśnienia i pomiarkowania pewności percept i expens skarbów Rzpltej, znalazła w nich zaraz przy początku perceptę cełł pro parte Regia; ale nie miejąc nic czynić względem tego co się J.K.Mci dotycze bez wiedzy o tym Najjaśniejszego Pana, uprasza J.K.Mci o oznajmienie jej swej woli względem dalszej tychże ceł destynacyi, albo przez pozwolenie jej osobnej audiencyi, albo przez JJWW Podskarbich Nadwornych. Zaręczenie dokładności tabeli sperand L. JW. Kleczkowski, komisarz delegowany Skarbu Lit. zaręczając, iż tabela dochodów rocznych Skarbu Litewskiego po zakordonowaniu kraju spodziewanych, przez niego złożona jest, ile tylko być może najdokładniej z regestrów skarbowych Lit. wyrachowaną, takową podpisał, i dla powszechnej wiadomości do druku oddać umyślił. Różność w gatunkach percept jednego skarbu Rzpltej względem drugiego Dla wiadomości, jakie podatki wspólnie, a jakie oddzielnie Korona ma od Litwy, i przeciwnie, konfrontowała deputacya gatunki podatków i percept koronnych z litewskiemi. Znaleziono różnice; że Korona ma mimo Litwy - 1mo: Łanowe, co w Litwie zastępuje Młynowe. 2do: Składne Winne. 3tio: Pobory celne. 4to: Stempel papieru. Kalendarzy i Ksiąg żydowskich. 5to: Loteryą (z której prowieniencyi że trzecia część Skarbowi Litewskiemu należy JJ. Podskarbiowie Lit. przekładali, przeciwko czemu ministrowie koronni niebyłość kantorów loteryi w Litwie opponowali). 6to: Most pod Warszawą. 7mo: Prowizyą od sum po duchownych. 8to: Podatek z dóbr Ostrogskich. Litwa zaś ma mimo Korony: 1mo: Pół-procent z Dóbr Pojezuickich. 2do: Młynowe, zamiast którego w Koronie liczyć się może Łanowe. 3tio: Czynsz Magdeburski. Moszyński Marsz. W. Kor. Teofil Załuski Podskarbi Nadw. Kor. Kazimierz Hr. Plater Kanclerz Lit. Michał Ogiński Podsk. W.X.L. A. Dziekoński P. N. W.X.Lit. Sessya 5ta Dnia 3 września 1793 roku Przytomni na sesyi W przytomności JJ. WW. Tyszkiewicza Marsz. W. W. X. Lit. Moszyńskiego Marsz. W. Kor. JO. Xcia Imci Sułkowskiego Kancl. W. Kor. JJ. WW. Platera Podkancl. Lit. i Ogińskiego Podskarb. W. W. X. Lit. Relacya JW. Platera Podkancl, Lit. JW. Plater Podkanclerzy Lit. doniósł deputacyi, iż podług przyjętej na siebie na dniu onegdajszym obligacyi, był u Najjaśn. Pana z przełożeniem żądań deputacyi, że N. Pan łaskawie na to odpowiedzieć mu raczył, iż ceł pro parte Regia, obydwóm Rzpltej skarbom chętnie odstępuje, i aby ten artykuł perceptę obydwóch skarbów zwiększył pozwala. Przyłączenie cła Partis Regiae do percepty obydwóch R.P. Skarb. In consequenti zatem łaskawego tego N. Pana zezwolenia, deputacya część cła pro parte Regia, to jest w Koronie trzecią część cła kupieckiego tylko, a w Litwie trzecią część wszelkiego cła przypadającą do percepty respective skarbu wcieliła, co uczynić może w Koronie złł 250.000 w Litwie zaś złł. 208.000. Uproszenie JW. Ogińskiego P. W. L., aby konsens od N.P. wyjednał JW. Podskarbi W.W.X. Lit. jako obligowany od deputacyi, przyjął na siebie obowiązek upraszania N. Pana o formalny konsens dla upoważnienia Komisyów Skarbowych do wybierania takowych percept na rachunek respective skarbu. Ogół percepty spodziewanej Skarb. Kor. Deputacya dowiedziawszy się od JW. Załuskiego Podskarbiego Nadw. Kor., iż piąty grosz z Biskupstwa krakowskiego wynosi złł. 96.847 groszy 15 den. 3 dołożyła tęż sumę do percepty koronnej powyżej ustanowionej złł. 10.153.834 groszy 5 den. 3, a przyłączając część cełł koronnych pro parte Regia dopiero rzeczoną złł. 250.000 uformowała ogół percepty koronnej wynoszący złł 10.500.681 groszy 20 den. 6 jak w Tab. nro. 1. Speranda dochodów Lit. Chcąc dalej poznać, ile dochody litewskie na przyszłość uczynić mogą; wzięła przed oczy tabelę sperandy skarbu litewskiego przez komisarza od Komisyi Skarbu Lit. delegowanego złożoną. - Z tej okazało się, z podatków stałych że podatki stałe, to jest: Ofiara 10ciu i 20tu procentu z dóbr wszelkiej natury. - Pół procent z Dóbr Po-Jezuickich. - Pół-Podymne z miast starościńskich. - Podymne generalne. - Czopowe 10go grosza. - Pogłówne żydowskie. Młynowe. - Kwarta z starostw wszelkiej natury. - Czynsz Magdeburski. - Czynsz Emfiteutyczny z starostw licytowanych. - Czynsz z starostw rocznie arendowanych za sancitum N. Konfederacyi i Donum gratuitum; wynosić mogą rocznie złł. 5.502.458. Wyłączenie podatku skórowego z percepty Lit. Dochód trzygroszowy z dymów wiejskich na miejsce podatku skórowego złł. 25.064 wynoszący, i prowent konsumpcyjny w podatkach niestałych złł. 100,000 czyniący, dla tychże samych przyczyn co i Koronie w komput percepty skarbu litewskiego nie weszły. Przyczyny szczupłej proweniencji z niektórych poborów w Litwie Przeglądając artykuły poborów niestałych zastanowiła się deputacya nad zbytnim zmniejszeniem cła, nad małą importancyą z tabeli i nad poredukowaniem innych artykułów prawie do połowy dawnego przychodu. JW. Podskarbi W. Lit. i Komisarz Skarbowy Lit. tłumaczyli, iż cło i inne artykuły dla ograniczenia zbytniego handlu przez zajęcie w kordon rosyjski z połową prawie Litwy rzek spławnych i wielu miast, które znaczny z Rosyą prowadziły handel, bardzo wielki cierpią uszczerbek: Kwestia względem zniesienia podatku tabaczanego w Litwie co zaś do tabaki J.W. Kleczkowski przekładał, iż skarb na tym podatku szkoduje, bo się ledwie procent od 300.000 złł. sumy na to zaawansowanej wraca, że szkoduje skarb na cle, bo Summaryusz Celny przed ustanowieniem tego podatku, bardziej był tym artykułem zajęty, że od 1786 roku na tę zaawansowaną sumę nie odłożono więcej na bok jak 11.000 złotych; że liczne plantacye tabaki w kraju przeszkadzają odbytowi skarbowej; że obywatel wiele stąd przez rewizye ma przykrości; że zatem ze wszech miar należałoby ten podatek skasować. JW. Ogiński zaś mówił, że jeżeli w Koronie tabaka przeszło 700,000 przynieść może, musi być wadą w urządzeniu tego podatku w Litwie; że dobre urządzenie przyniosłoby większy niż teraz przychód, że teraz przez 6 miesięcy jest percepty przeszło 29.000 złł, że plantujący mogliby być jak w Koronie do przedawania swych liści do fabryki krajowej obowiązani, że przywrócenie cła tabacznego nie mogłoby tyle przynosić, ile dawniej, kiedy całkowity artykuł cła tak bardzo teraz się zmniejsza; że ten podatek mogący być policzony między zbyteczne potrzeby, nie jest uciążliwy dla kraju, a zniesienie jego próżnemi uczyniłoby tak znaczne koszta na gmachy fabryki i jej potrzeby wyłożone; względem czego JW. Ogiński obiecał stosowny do deputacyi rządowej przynieść projekt. - Zgodziła się zatem deputacya, aby ten podatek w Litwie nadal się utrzymywał, w nadziei, że urządzenie jego poprawionym zostanie. Speranda z podatków niestałych w Litwie Po takowych uwagach przystąpiła deputacya do obrachowywania podatków niestałych w Litwie, okazało się, że takowe, to jest: Cło wszelkie wraz z cłem pro parte Regia, Czopowe na Komorach i po miastach, Prowent tabaczny, prowent kartowy (znajdując potrzebę porównania ceny stempla kart z Koroną, to jest po złotemu jednemu od talii), Percepta akcydentalna, jako to z wakancyi i kwadrupl z starostw, a sztrofów, kwitowego, wizowego &c wynieść mogą na rok zł. 798.000. Percepta ogólnej Lit. speranda Percepta zatem ogólna Skarbu Lit., podatków stałych i niestałych, wynieść może na przyszłość złł. 6.300.458, jak Tabela Nro I. dowodzi. Udeterminowanie pewnej percepty i niezawodnej percepty w Koronie i Litwie Deputacya doszedłszy, ile po zajęciu przez obce wojska krajów Rzpltej, można się na przyszłość spodziewać przychodów tak w Koronie jak w Litwie, nim się do oddziału sumy na Listę Cywilną proporcyonalnej do przychodów Rzpltej zabrała, chciała się wprzód o pewności i tychże percept zabespieczyć; dla uniknienia nieprzyzwoitości i zawodu, które z wypadających w skarbach decessów wypływać zwykły. Niewątpliwą bowiem jest prawdą, iż od dawna, sejmy stanowiąc tabele wydatków, tak one zawsze co do grosza wyrachowały, że nie mając względu na niepewność zasupponowanych podatków i poborów z natury swojej zbyt od okoliczności zależących, zawsze prawie podawały skarby w niebezpieczeństwo popadnienia decessowi, w niedostarczeniu na zadosyć uczynienie przepisanym wydatkom, czego mianowicie skarb litewski ciągle doświadczał. Chcąc zatem deputacya ustrzec się tej samej wady decessu, którą w poprzedniczych rozkładach postrzegła, a któren tak służącym w dykasteryach jako i w wojsku czyniąc zawód znaczny przynosi uszczerbek, osądziła potrzebą, aby dla udeterminowania niezawodnej percepty od spodziewanego teraz tak w Koronie, jak w Litwie przychodu odciągnąć po pięć od sta, na niepewność tych dochodów, których teraz tak dokładnie z przyczyny zmniejszenia i zatamowania handlu, oraz cyrkulacyi pieniędzy wyrachować nie można, tak aby na pewnych i niezawodnych perceptach tabele expensy układać. Dla tego wynalazłszy dochodu z Korony złotych 10.500.681 gr. 20 d. 6., a z Litwy złł. 6.300.458 odtrąciła od nich deputacya po pięć od sta i położyła za pewny dochód, na przyszłość w Koronie zł. 10.000.000, a w Litwie 6.000.000. Superata zaś, jaka by się nad te sumy w skarbach Rzpltej znaleźć mogła, deputacya mniema, że zawsze na pożytek Rzpltej przydać się może, gdy uronienie jej przez magistratury rządowe, prawem jak najmocniej zawarowane zostanie. Wzgląd na długi Rzeczypospolitej Deputacya mając na pierwszym obiekcie kredyt narodowy, i znając jak utrzymanie onego od regularnego za granicą wypłacenia się zawisło, obróciła uwagę swoją na długi Rzpltej do kilkunastu milionów wynoszące; tych cząstkę chociaż potencye zabierające kraje Rzpltej przejmują na siebie, pozostaje jednak z nich dosyć, aby się tej reszcie kraju ogołoconej z ludzi, handlu i bogactw mocno dać uczuć nie miały, znaczny procent w proporcyi przychodu Rzplta od nich opłacać musi. Interesem jest zatem Rzpltej o jak najprędsze cnych zaspokojenie starać się; dlatego deputacya sądzi, że najmniej dwa miliony złł, na umorzenie tych długów przeznaczyć potrzeba. Przystąpienie do ogólnego uproporcyonowania szczególnych wydatków Gdy już deputacya doszła tej sumy, z której wypada jej w miarę dochodów i potrzeb kraju wydatki Listy Cywilnej zregulować, tak, iżby nad sposobność skarbów taż Lista stanu Rzpltej nie ciążyła, szukała śrzodków do wynalezienia proporcyi, która by wszystkim tym odpowiadała celom. Tabela Listy Cywilnej zeszłego sejmu, przeszło we dwójnasób przewyższa wielość, teraz na ten obiekt przeznaczyć się mogącą: nadto, zwrót okoliczności obalił wszelkie niemal pomienionego sejmu roboty, a zniesione przezeń prawa, do dawnych po części wróciły się karbów; dlatego tak Tabelę Listy Cywilnej 1776 roku, jako i późniejsze do roku 1788 w tej mierze ustawy biorąc za prawidło, do nich ile możności deputacya czynność swą stosowała. Czy mniejszy, czy większy kraj, skoro udzielny, zawsze równie wielkiej machiny rządowej, a mało co nie równej wielości sprężyn do poruszenia onej potrzebuje, i tyle tylko mniejszy kraj od większego się różni, że chociaż nie zmniejszone ma potrzeby, ale uszczuplone mając dochody, wydatki swoje ograniczyć musi. W tym to przypadku zostaje teraz nasza Rzplta. Komisye rządowe osobne dla Korony i Litwy, i departamenta, jeżeli się dawnym sposobem, jak wszelkie do tego jego podobieństwo, utrzymują; w niczym się w ogóle biorąc, od dawnych różnić nie będą mogły; ale przeznaczyć się mogąca na utrzymanie tego wielość, o wiele jest mniejszą od dawniej na to destynowanej; nadto okoliczności i chęć wydoskonalenia machiny rządowej stają się pobudką do odmienienia i zniesienia niektórych, a do wznowienia innych artykułów. Nie mogła zatem Deputacya znaleźć innego do utrzymania tej machiny sposobu, jak odcinać ogólnie czwartą część od każdego tabelą Listy Cywilnej 1776 roku objętego artykułu, wyjąwszy niektóre zbyt szczupłe mające wyznaczenie, aby im co można było ujmować, jak się poniżej okaże. Ten sposób wskazanym został Deputacyi i przez szczupłość dochodów Rzpltej, i przez wyrok niniejszego sejmu zalecający komisyom skarbowym zatrzymania w skarbie czwartej części płacy tak Listy Cywilnej jako i Sztabu Generalnego. Zmniejszenie dochodu Królowi Imci Dlatego, zaczynając teraz od Króla Imci, ma ufność Deputacya w dobroci i przywiązaniu Najjaśniejszego Pana do nieszczęśliwej Ojczyzny, iż mając wzgląd na jej stan opłakany, raczy zezwolić na zmniejszenie w czwartej części dochodów swoich, i odtąd trzema milionami gotowizny z obydwóch skarbów Rzpltej na rok się kontentować. - Spodziewają się niemniej ministrowie, iż (gdy i oni sami czwartą część pensyi swojej sobie odtrącają) ci, którzy równie z niemi dobru publicznemu służą, niemniej gorliwie służyć krajowi zechcą, chociaż także czwartą część pensyi swoich szkodować będą. Moszyński Mar. W. Kor. Antoni Xże Ord. Sułkowski Kanclerz W. Koron. Ludwik Tyszkiewicz M. W.W.X.Lit. Kazimierz H. Plater Kanclerz Lit. Michał Ogiński P.W.L. Sessya 6ta Dnia 6 września 1793 roku Przytomni na sesji W przytomności JWWch Moszyńskiego Marszałka W. Kor. Platera Podkanclerzego Lit. Ogińskiego Podskarbiego W.W.X.Lit. i Załuskiego Podskarbiego Nadw. Koronnego. Rewizja poprzednich czynności Deputacya czyniła rewizyą i roztrząsała na poprzednich sesyach poregulowane sperandy percepty obydwóch Rzpltej skarbów, trudniła się czytaniem protokołu swych czynności, i umawiała się względem szczególnych artykułów expensy, które z porządku do decydowania przypadają. Żądanie Deputacji, aby JWW. Podskarbiowie tabelę długów Rzpltej i zaległości w skarbach O.N. złożyli Deputacya chociaż już od JW. Załuskiego Podskar. N. Kor. o wielości długów Rzpltej jest uwiadomioną, i podług tej wiadomości, kwotę na ich umorzenie determinowała, przecież stosując się do początkowego swego oświadczenia, uprasza tegoż JW. Podskarbiego, aby formalną tabelę wszelkich długów Rzpltej i wszelkich zaległości w skarbie koronnym sporządziwszy, takową dla przyłączenia jej do dzieła Deputacyi, w tejże deputacyi złożył. Równie o złożenie podobnychże w skarbie litt. zaległości, Deputacya do JW. Ogińskiego Podskarbiego W.W.X.Lit. niesie proźbę. Moszyński Mar. W.Kor. Teofil Załuski P.N.Kor. Kazimierz H. Plater Kanclerz Lit. Michał Ogiński P.W.L. Sessya 7ma dnia 7 września 1793 roku Przytomni na sesji W przytomności JWW. Moszyńskiego Marszałka W. Kor. JO. Xcia Imci Sułkowskiego Kanclerza W. Kor. Ogińskiego Podskarbiego W. Lit. i Załuskiego Podskarbiego Nadw. Kor. Uwagi nad perceptą kor. JP. Mikorskiego, Regenta Kom. Skar. Kor. Deputacya kontynuowała rozpoczętą na dniu wczorajszym rewizyą percept spodziewanych w Koronie, JP. Mikorski Regent komisyi skarbowej koronnej przybyły tu do Grodna z rachunkami skarbowemi, a od Deputacyi wezwany, czynił niektóre nad perceptą koronną uwagi. - Że piąty grosz z biskupstwa krakow. rachowany jest w miarę intraty tegoż biskupstwa podług lustracyi przez oficyalistów skarbowych przy odbieraniu biskupstwa krakowskiego na skarb sporządzonych, nie zaś podług administracyi i kontraktów arendownych: - że po zgaśnięciu dożywocia teraźniejszej possessorki starostwa kowelskiego, kwarta o 60 m złł. się zmniejszy: - że artykuł pogłównego żydowskiego dla przypadającej w tym roku lustracyi żydów znajdzie zapewne zmniejszenie: - że artykuł cła znacznie teraz się zmniejszy, jeżeli podług projektu teraźniejszego traktatu z Królem Pruskim, od wszelkich towarów od ściany pruskiej idących, tylko dwa procentu opłacanym będzie; dawniej bowiem od towarów zagranicznych, jako to francuskich, angielskich i wszelkich innych nie z fabryk pruskich pochodzących, a od ściany pruskiej do Polski wprowadzanych po cztery procentu opłacano. - że Loterya nie wyniesie może złł 280.000 na rok. Deces na kwarcie w Litwie Równie JW. Ogiński Podskarbi WW.X.Lit. złożył adnotatę ubyłości w podatkach, podaną przez JW. Kleczkowskiego, jako delegowanego komisarza skarbu lit. na sejm teraźniejszy, w której tenże JW. Komisarz delegowany dowodzi, że za sancytami Konfederacyi Generalnej ubyło kwarty ze starostw niżej wyrażonych złł. 98.150 gr. 2. idque z starostwa mejszagolskiego ubyło kwarty złł. 7.450 gr. 20, z starostwa szyrwińskiego złł. 2.043 gr. 22. - z starostwa gulbińskiego złł. 21.000, z starostwa połągowskiego złł. 29.185 gr. 24 - z starostwa tarwidańskiego złł. 2.109 gr. 17 - z starostwa płungiańskiego złł. 36.360 gr. 9. Ale Deputacya nie wchodząc w szczegóły tych ubyłości, odwołała się do odtrąconych 5 od sta od spodziewanej skarbów O.N. percepty, nie naruszając ogółu percepty skarbów respective O.N. na sesyi piątej ustanowionej, to jest z Korony 10 milionów, a z Litwy 6 milionów złotych. Moszyński Mar. W.Kor. Antoni Xże Ord. Sułkowski K.W.Kor. Teofil Załuski P.N.Kor. Michał Ogiński P.W.L. Sessya 8ma Dnia 8 września 1793 roku Przytomni na sesyi W przytomności JW. Moszyńskiego Marszałka W. Kor. JO. Xcia Imci Sułkowskiego Kanclerza W. Kor. JWW. Ogińskiego Podskarbiego W. X. Lit. i Załuskiego Podskarbiego Nadwor. Koron. Przystąpienie do rozkładu expensy Deputacya ukończywszy już obrachunek percept skarbów O. N. i zapewniwszy się o wielości niezawodnej onych sperandy, przystąpiła do zadosyć czynienia celowi swemu, to jest do uregulowania szczególnej expensy na Listę Cywilną. Czyli by nie było można liczby ministrów zmniejszyć Deputacya poznawając, iż dla niedostatku skarbów wypadnie koniecznie, nie tylko szczególnym osobom do Listy Cywilnej należącym, podług przedsięwziętego systematu, czwartą część z ich pensyi dawnej odciągnąć, ale nawet, że ustanowić się mające, lub przywrócić się powinne magistratury, w zmniejszonym kraju mniejszy mając czynności okrąg, liczbę osób pod okiem swoim pracujących ograniczyć będą zapewne musiały, wejrzała wprzód bezinteresownym okiem i czystą tylko miłością Ojczyzny zagrzana, czyliby ministrów liczby zmniejszyć nie należało i nie było można? Tę kwestyą niemało trudniła niepewność o składzie przyszłej formy rządu. Z pierwszego rzutu oka, łatwo się każdemu wystawiać może, iż Rzplta tak ograniczona, jak teraz nasza, nie może ani tyle, co pierwej z obcemi dworami mieć związków, ani wielkiej potrzebować w tak smutnym stanie okazałości, ani tyle co dawniej ofiarować w kraju ministrom zatrudnień, a zatem ani takiej ich potrzebować liczby, na utrzymywanie której dochody teraźniejsze Rzpltej są za szczupłe. Tymczasem, zastanowiwszy się bezstronnie, że pozostała Rzplta równie jak i dawniej na dwa narody się dzieli, a zatem, że musi mieć oddzielnych ministrów, oddzielne magistratury, nie trudno nie poznać, iż w takowym razie liczba ministrów nie jest zbyteczną, bo jeżeli jedni będą w magistraturze centralnej i dozorczej przy boku J.K.Mci ustanowić się powinnej, zasiadać, drudzy w magistraturach wydziałów swoich respective narodu pracować będą obowiązani. - Nie podobna zaś jest, i nie zgadza się z porządkiem, aby jeden, dwa przeciwne sobie gatunki obowiązków pełnił. Ochoczo Ministrowie Pacis czynią ofiary z czwartej części prawami sobie zawarowanej pensyi, która im już powtórnie od roku 1775 zmniejsza się. - Nikt bowiem nad nich dostateczniej znać, i bardziej boleć nad nieszczęśliwym stanem okoliczności, w których Ojczyzna zostaje, nie może. - Oczekują tylko z utęsknieniem nowej formy rządu, która by przywróciwszy porządek w Rzpltej, pozwoliła jej cieszyć się nadzieją długiego pokoju, i zakwitnięcia sprawiedliwości, i która by sercu strapionego tylą klęskami Polaka ulgę przynieść zdołała. Na dochód roczny W. K. M. w gotowiźnie Deputacya stosownie do rezultatu sesyi swojej dnia 3 tego miesiąca, na dochód roczny Najjaśniejszego Pana w gotowiźnie, zamiast 4 miljonów dotąd do skarbu J.K.Mci wchodzących, 3 miljony złotych polskich w projektowaną przez siebie tabelę Listy Cywilnej wpisała, która to suma do obydwóch Rzpltej skarbów regulować się powinna. - Zawsze Deputacya jest w przekonaniu, iż Najjaśn. Pan jako najwięcej w nieszczęściach Ojczyzny cierpiący, przyjmie ten uszczerbek dochodów swoich, nie za nastąpienie na jego prawa, ale za cios ciągle zawziętego na Ojczyznę naszą losu. Trudność w stanowieniu dalszej expensy czyli i jaka będzie Rada? wiele zatem na nią stanowić? Deputacya chcąc dalej w rozkładzie expensy na Listę Cywilną postępować, znalazła trudność, którą jedynie ustanowienie formy rządu dostatecznie uprzątnąć by mogło. - W tabeli 1776 roku znajduje Deputacya po wyznaczeniu rocznego Najjaśn. Panu dochodu, expens na Radę Nieustającą. - W niepewności zostaje Deputacya, czyli w przyszłej formie rządu będzie Rada Nieustająca? - Jeżeli będzie, jaki cyrkuł czynności oznaczonym jej zostanie? - Wiele ją składać będzie konsyliarzów? - Wiele potrzebować będzie oficyalistów? - Jaki zatem fundusz wyznaczyć na to wypadałoby? - Lecz zważając, iż Konfederacya Generalna przez tylokrotne uniwersały zawiesiła, i po części uchyliła formę rządu przez sejm zeszły ustanowioną, że zwracając dawne prawa do pierwszej mocy, zdała się wskazywać drogę do Konstytucyi 1775 i 1776 roku, widząc nadto, że przed zaczęciem niniejszego sejmu Rada Nieustająca wskrzeszoną została; domniemywająć się oraz iż w nowej formie rządu musi być jakaś magistratura centralna i dozorcza, do której by inne wykonawcze magistratury w przyzwoitym były stosunku, znając na koniec, iż dzieło jej niniejsze, jest jej projective zleconym, została przymuszoną iść za domysłem, wspierając się to na dawnych prawach, to na teraźniejszych Rzpltej potrzebach. - Nie mniema zatem Deputacya, iżby przeciwko czemu wykraczała, kiedy w tabeli swojej Listy Cywilnej, o magistraturze najwyższej, centralnej Expens na Radę i dozorczej nie przepomniała. - Sądząc zaś, że w tak zmniejszonym kraju, ta przyszła magistratura, ani tyle członków, ani tyle oficyalistów potrzebować będzie, ile dawniej Rada, ogólną sumę na osoby składać ją mające złł. 157.500, a na oficyalistów złłch 62.000 junctim 219.500 złłch oznaczyła, która to suma, wspólnym obydwóch Rzpltej skarbów powinna być wydatkiem. Departament Marszałkowski Koronny Deputacya w dalszym postępując porządku przystąpiła do Departamentu Marszałkowskiego Koronnego, a trzymając się przyjętego prawidła odcinania czwartej części, pensye Marszałka W. z 60.000 złł. podług tabeli 1776 do 45.000 złł. pol., a Marszałka Nadwor. z 40.000 złł. na 30.000 zmniejsza. - Na Chorągiew Węgierską do Laski Koron. należącą, że ta dla potrzeby policyi w Warszawie zmniejszoną być nie może, przeznacza złł. 67.461 to jest tyle, ile na jej etat Konstytucya 1776 roku wyznaczyła. - Na oficyalistów marszałkowskich, na których podług prawa 1776 szło złłch 36.000, czwartą część odciąwszy, 27.000 złłch odkłada. - Utrzymanie tedy tego Departamentu wynosi złł. 169.461. Na Komisyą Policyi Koron. Deputacya znajdując Komisyą Policyi nowo ustanowioną przez Najjaś. Konfederacyą; nie mając zatem prawa pomijać jej w swej tabeli, uznawając zwłaszcza jej potrzebę; przeznacza na utrzymywanie onej złł. 115.000, to jest: na sześciu komisarzów, którzy mieli po złł. 10.000 teraz po 7.500, co uczyni złł. 45.000, na pisarza, który miał dawniej złł. 12.000 teraz 7.500. Na officyalistów Komisyi, jak najszczuplejszą onych liczbę z pomierną pensyą miarkując, złł 42.500. Na expens zaś extraordynaryjną tejże Komisyi, to jest papier, lak, druki, i inne nieprzewidziane potrzeby, wszelkie wyłączając gratyfikacye i salvo calculo, złł. 20.000. Moszyński M.W.Kor. Antoni Xże Ordy. Sułkowski K.W.K. teofil Załuski P.N.Kor. Michał Ogiński P.W.Lit. Sessya 9ta Dnia 10 września 1793 roku z rana Przytomni na Sesyi W przytomności JJWW. Moszyńskiego Marszałka W. Kor. Ogińskiego Podskarbiego W. W. X. Lit. i Załuskiego Podskar. Nadwor. Kor. Tabela zaległości w skarbie K. i Lit. oraz długów Rzplitej JW. Załuski Podskarbi Nadw. Kor. złożył tabelę zaległości płac ad Imam Septembris roku bieżącego, tak na Listę Wojskową jako i Cywilną w skarbie Koronnym, oraz specyfikacyą długów Rzpltej mianowicie za granicą zaciągniętych, tudzież wielości z assygnacyi Konfederacyi Generalnej w tymże skarbie złożonych, a nie uskutecznionych, która to tabela przyłącza się sub Nro 2do wraz z wyłuszczeniem zaległości Lit. skarbu przez JW. Ogińskiego złożonym. Expens na Departament Kanclerski i Assesoryą Koronne Przystępując do regulowania dalszej expensy na Listę Cywilną, Deputacya wzięła się do Departamentu Kanclerskiego Koronnego, a idąc za przyjętą regułą, pensye pieczętarzów w czwartej części zmniejszyła, z tym ostrzeżeniem, że jeżeli jeden z nich będzie z stanu duchownego przy biskupstwie, pensya jego przy skarbie zostać powinna: stanowi zatem, Kanclerzowi Wiel. złł. 45.000, Podkanclerzemu złł. 30.000 na rok. Instygatorowi Koronnemu zasiadającemu w assessoryi koronnej, zamiast 8.000 złł. które mu Konstytucya 1775 zapewniła, umieszczając takowe w sumie na subalternów Rady, a której to przyczyny do tabeli 1776 nie wszedł; odciąwszy czwartą część, zostawia złł. 6.000. Pisarzowi dekretowemu i dwóm metrykantom, którzy chociaż w tabeli roku 1776 nie są umieszczeni, mają jednak osobną Konstytucyą tegoż roku zawarowane sobie, to jest pisarz podług Konstytucji 1768 roku złł. 6.000, a metrykantom podług 1775 po złł. 6.000, rachując teraz złł. 4.500 na każdego, wypada razem wziąwszy złł. 13.500. Moszyński Mar. W.Kor. Teofil Załuski P.N.Kor. Michał Ogiński P.W.Lit. Sessya 10ta Dnia 10 września 1793 roku po południu Przytomni na sesyi W przytomności JJWW. Moszyńskiego Marszałka W. Kor. Ogińskiego Podskarbiego W. X. Lit. i Załuskiego Podskarbiego Nadwor. Kor. Kontynuacya assess. koronnej Deputacya kontynuowała rozkład wydatków na Listę Cywilną, roztrząsała dalsze potrzeby Departamentu Kanclerskiego; a zastanowiwszy się, iż gatunek spraw do sądu assessorskiego należących wiele naród interesuje; że wiele na tym dobru krajowemu zależy, aby też sądy odbywał;y się pilnie, a sprawy do nich przychodzące jak najlepiej rozpoznawane bywały; że niepodobna jest, aby Kanclerze Narodowi wydołali sami, i mogli nawet być w stanie, w takim natłoku dokładnie wszystkie zgłębić sprawy; że zatem potrzeba im assessorów, którzy by tę z niemi dzielili pracę, a którzy gdy będą do ciągłego zasiadania w assessoryi równie jak innych magistratur członki obowiązanemi, nie mogą nie mieć równego z niemi do pensyi od Rzpltej prawa. - Dlatego Deputacya tak powyższemi przyczynami, jako i śladem, który w tabeli 1775 znalazła, powodowana, wyznaczyła dla sześciu assessorów kanclerskich po złł. 7.500 na jednego, złł. 45.000. - Ogólnie zatem Departament Kanclerski Koronny wraz z Assessoryą, kosztować będzie złł. 139.500. Odłożenie do innej sesyi decyzyi Depart. Interesów Zagr. Dla nieprzytomności na sesyi żadnego z JWW. Pieczętarzy, których w tym momencie inne zajmują obowiązki, Deputacya odłożyła do innej sesyi wyznaczenie sumy na utrzymanie Departamentu Interesów Zagranicznych potrzebnej, aby od nich w tym punkcie stosownej zasięgnęła informacyi. Departament Skarbowy Koronny Deputacya przystąpiła do Departamentu Skarbowego Koronnego, a idąc za przyjętym prawidłem zmniejszania, wyznaczyła Podskarbiemu Wielkiemu złł. 45.000. - Podskarbiemu Nadwornemu złł. 30.000 - redukując zaś, dla mniejszego niż dawniej okręgu czynności, liczbę komisarzów skarbowych z dziewięciu do sześciu, i pensyą onychże z 10.000 do 7.500, przeznacza dla nich złł. 45.000. Instygatorowi Koronnemu w Komisyi Skarbowej Kor. zasiadającemu, pensyą z 10 m do złł 7.500 zmniejsza - na oficyalistów ad latus Komisyi Skarbowej Kor., na których szło podług tabeli 1776 złł 10.000, odcinając podług przyjętej reguły czwartą część, złł 75.000 destynuje. - Na Milicyą Skarbową, przekonała się Deputacya, iż odjąć nie może więcej nad 20 m złł. zamiast więc 120 m złł, tabelą 1776 roku przeznaczonych, sumę złł 100.000 zostawuje. - Na expens prawną i drobną od 30 m złł tabela 1776 roku wyznaczonych, czwartą część odjąwszy 22,500 złł. odkłada. - Na konflagraty, allewiacye, cła wrócone i decessa; ponieważ z tych policzona jest suma rocznie złł 70.000 za Lubomlą W. Rzewuskiej wojewodzinie wołyńskiej należąca; przeto od 200 m złł. podług tejże tabeli, tę sumę, a od pozostałości czwartą część odjąwszy, i na powrót powyższą sumę 70.000 przyłączywszy, złł 167.500 zostawia. - Na exaktorów podatków, którzy w Koronie wraz z Ofiarą 10go Grosza nastali, a których, gdy ten podatek się utrzymuje, znosić nie można, odejmując jednak połowę dawniej na to wyznaczonej sumy, dla zmniejszenia prowincyi Rzpltej, złł. 37.400 wyznacza. - Utrzymywanie zatem Departamentu Skarbowego Koronnego wynosić będzie rocznie złł 129.900. Różne expensa Wzięła następnie Deputacya kategoryą expens różnych. - Trzymając się jednego prawidła w umniejszaniu expensy, Deputacya acz przekonana Szkoła Rycerska o pożytku ogólnym dla kraju z Szkoły Rycerskiej, i że fundusz na jej utrzymanie przeznaczony Tabellą 1776 nie jest zbyt znaczny, sądziła się jednak obowiązaną czwartą część od 300 m odtrącić, i nie więcej nad 225.000 w Tabelli Expensy umieścić. Na Trybunał Koronny - Marszałkowi Trybunału Koronnego czwartą część z dawnej jego pensyi odjąwszy, 15.000 złł przeznacza. Znając zaś nieprzyzwoitości, które z niepłatności Deputatów wypadają, że sprawiedliwość na tym cierpi, że obywatele dla znacznych kosztów tym funkcyi zwykle towarzyszących, podejmować się onych wzbraniają, że z trudnością można kogo teraz na tę funkcyą uprosić; znajdując oraz przykład wyznaczenia im pensyi w Tabelli 1775 roku destynuje dla czternastu deputatów świeckich, prócz Marszałka (których taką supponuje wielość) po złł 7.500 na jednego, facit złł. 105.000. - Żadnej zaś dla deputatów duchownych nie oznacza pensyi, gdyż ci opatrzeni są kapitularnemi pensyami i dochodami. - Pisarzowi Trybunalskiemu, którego ustanowienia, gdy tak porządek w sądownictwie jako i w aktach trybunalskich potrzebę wskazuje, i aby ciągle przy swych zostawał obowiązkach, wymaga, złł 8.000 na rok Deputacya wyznacza, z ostrzeżeniem, iż od dekretów więcej brać nie będzie mu wolno nad taksę prawem oznaczyć się mającą - Regentowi Trybunalskiemu dla ciągłego dozoru kancelaryi trybunalskiej postanowić potrzebnemu, naznacza się złł 3.000. - Również na archiwistę do konserwowania aktów trybunalskich stanowi się złł 2.000 - koszt zatem na Trybunał Koronny wynosi złł 133.000. Na długi Rzpltej - Na umorzenie długów Rzpltej i na prowizyą od nich, stosownie od wyżej wymienionych na 5-tej powodów, Deputacya złotych dwa miliony z obydwóch Rzpltej skarbów destynuje. Utrzymanie Zamków - Na utrzymanie zamków: warszawskiego, krakowskiego i Pałacu Rzpltej, gdy te zawsze równej podpadają ruinie, summę 90.000 złł. Tabellą 1776 roku na to wyznaczoną zachowuje. Marszałkowi i Sekretarzowi sejmowym - Marszałkowi Sejmowemu zamiast 40 m i Sekretarzowi Sejmowemu zamiast 10 m złł; podług tabelli 1776 roku, pierwszemu 30.000 złł., drugiemu 7.500 złł oznacza; a jeżeli Sejmy co cztery lata składać się będą, wypadnie odłożyć co rok na obydwóch summę złł. 9.375. Szpital warszawski - Na koniec na szpital warszawski Dzieciątka Jezus, ponieważ potrzeby jego zdają się zwiększać, a przychody upadać, przeto Deputacya summę podług Tabelli roku 1776 nań wyznaczoną złł 25.000 zachowuje. Królewiczom Polskim Książętom Saskim Idąc dalej, wzięła Deputacya pod uwagę Artykuł Pensyi, Rekompens i Gratyfikacyi. - Gdy pensya dla Królewiczów Polskich Książąt Saskich, w celu okazania wdzięczności, którą Rzplta winna Dworowi Saskiemu, jest wyznaczoną, i do samej Rzpltej się ściąga; przeto Deputacya tęż samą pensyą, jaka jest w tabelli 1776 to jest 268.000 tymże Najjaśn. Królewiczom zachowuje, która to summa do obydwóch Rzpltej skarbów regulować się powinna. dalsze pensye, gratyfikacye, rekompensa.- Sukcessorom Buczowa, za słuszną rzecz osądziła Deputacya, aby tabellą 1776 roku oznaczoną pensyą zachować. - Ur. Dąbrowskiemu dotąd wypłacającą się pensyą złł 2.000 rocznie, również zachowuje. - Pisarzowi ziemskiemu warszawskiemu i sądów sejmowych, gdy potrzeba wymaga, aby i w czasie międzysejmowym pióro w Sądach Sejmowych utrzymywał, wyznacza corocznie złł 3.000. - Ponieważ teraz Sędziów Pogranicznych upada potrzeba, przeto deputacya żadnej dla nich nie stanowi pensyi. - Na Pałac Posła rosyjskiego, tak w Warszawie jak w Grodnie; gdy Dwór Petersburski oświadczył, iż to na swój koszt przyjmuje; zaczym ten artykuł tak z Expensy Koronnej jak Litewskiej ubywa - a co się innych pensyi i gratyfikacyi dotycze, te że dla zejścia osób, do których to się ściągało, ustały, do niniejszej Tabelli nie wchodzą. Na expens Extraordynaryjną Na Expens Extraordynaryjną i nieprzewidzianą Deputacya zamiast 300.000 Tabellą 1776 roku na to odkładanych, idąc za przyjętą regułą odcinania czwartej części, lubo ta summa w miarę celów, dla których jest ustanowiona, nie jest zbyt wielka, złł 225.000 przeznacza. Że zaś znajdują się artykuły Expensy, do których obydwa skarby Rzpltej wspólnie przykładać się w miarę możności swojej powinny; przeto Deputacya tak wyszczególnienie tych artykułów, jako i uregulowanie proporcyi możności skarbu jednego względem drugiego, do innej sesyi odłożyła. Moszyński M.W.Kor. Teofil Załuski P.W.Kor. Michał Ogiński P.W.Lit. Sessya 11ta Dnia 22 września 1793 roku z rana Przytomni na sesyi W przytomności JWW. Tyszkiewicza Marszałka W. Lit. Moszyńskiego Marszałka W. Kor. JO. Xcia Imci Sułkowskiego, Kanclerza W. Kor. JWW. Platera Podkanclerzego Lit. Ogińskiego Podskarbiego W. Lit. Załuskiego Podskarbiego Nadw. Kor. i Dziekońskiego Podskarbiego Nadw. Litewskiego. Expens na Departament Interesów Zagranicznych Deputacya w konstytucyi wydatków na Listę Cywilną przystąpiła do Departamentu Interesów Zagranicznych, a zważając, iż świetność Rzpltej i wpływ jej do interesów Europy wraz z zmniejszeniem jej krajów ograniczonemi zostały; że dlatego więcej o dobrym wewnątrz urządzeniu kraju, niż o okazałej jego przy obcych Dworach reprezentacyi myśleć należy; poredukowawszy zatem po części wysokie charaktery posłów Rzpltej za granicą do rangi Ministrów trzeciej i czwartej klasy, osądziła, iż na utrzymanie zagranicą Ministrów, Sekretarzów i Konsulów, nie można wyznaczyć mniej nad 190.200 złł. Na Gabinet i potrzeby Kancelaryi, to jest na oficyalistów gabinetowych w jak najszczuplejszej liczbie i przy pomiernej pensyi na kuryerów, na najem domów dla oficyalistów i Archiwum, na sług Kancelaryi, papier, lak, abonowanie gazet i dzienników zagranicznych, tak dla wiadomości Gabinetu, jak dla ćwiczenia młodzi do dyplomatyki applikującej się, koniecznie potrzebnych; na poczty, sztaffety i tym podobne wydatki, niemniej na prezenta Ministrom obcych Dworów dawać się zwykłe złł. 169.800 wyznacza. Tym sposobem wydatki na ten wydział w czasie ostatniego Sejmu do 1,300.000 złł podniesione, zmniejszają się do 360,000 złł. Jakkolwiek ograniczona jest ta expens, nie dochodzi jednak zmniejszenia podług przyjętej reguły, w czwartej części, summy 370.000 złł na ten obiekt Tabellą 1776 wyznaczonej. Lecz Deputacya w najmniejsze wchodząc szczegóły, i na wszystko uwagę swą zwracając, przekonała się, iż już bardziej tego artykułu zredukować nie można. Moszyński Mar. W. Kor. Teofil Załuski P. N. Kor. Ludwik Tyszkiewicz Mar. W. W. X. Lit. Michał Ogiński P. W. Lit. A. Dziekoński P. N. Lit. Sessya 12ta Dnia 22. Września 1793 roku po południu Przytomni na sesyi W przytomności JWW. Tyszkiewicza Marszałka W. Lit. Moszyńskiego Marszałka W. Kor. Ogińskiego Podskarbiego W. Lit. Załuskiego Podskarbiego Nadwor. Koron. i Dziekońskiego Podskarbiego Nadw. Lit. Expensa Litewska Deputacya zakończywszy rozkład Expensy Koronnej i wspólnej obydwóm Rzpltej skarbom, zasumowanie Percepty Koronnej do umówienia się o proporcyą, w jakiej Skarby Rzpltej do wydatków wspólnych przykładać się mają, odłożyła, a tymczasem do regulowania Expensy oddzielnej Skarbu Litewskiego przystąpiła. Departament Marszałkowski - Zaczęła od Departamentu Marszałkowskiego i wyznaczyła dla Marszałka Wielkiego, odcinając czwartą część od złł 60.000, które brał podług Tabelli 1776, złł 45.000. Marszałkowi Nadwornemu, tego trzymając się prawidła 30.000. - Na Chorągiew do Laski Lit., należącą, gdy ta równie będąc potrzebną, jak i Węgierska w Koronie, zmniejszoną być nie może, a nawet do utrzymania jej w takim jak jest etacie, summa złł 28.000 Tabellą 1776 oznaczona nie wystarcza, dlatego Deputacya przyczyniając złł 2.000, w ogóle 30.000 złł desygnuje. - Na oficyalistów Laski Marszałkowskiej Lit. gdy ta jurysdykcya w czasie tylko Sejmów w Litwie czynną być zwykła; jeżeli zatem każdy trzeci Sejm w Litwie będzie, a Sejmy co cztery lata zbierać się mają; summa 27.000 złł. na ten obiekt potrzebna, na dwanaście lat rozłożoną być musi, wypadnie więc odkładać na to Skarbowi Litewskiemu co rok po zł. 2.250. In summa expens na Departament Marszałkowski Litewski wynosi na rok złł. 107.250. Komisya Policyi w Litwie Jeżeli podług żądań obywatelów prowincyi litewskiej ma być osobna dla W. X.Lit. Komisya Policyi; wypadnie na skład jej wyznaczyć równie jak w Koronie; to jest: dla sześciu komisarzów po złł. 7.500 na jednego, uczyni złł. 45.000. Dla pisarza podobnież, jak w Koronie, złł. 7.500. Na oficyalistów Komisyi, jak w Koronie złł. 42.500. Na expens extraordynaryjną, to jest na papier, lak, druki, najem domów na kancelaryą tejże Komisyi, i inne nieprzewidziane potrzeby, wszelkie wyłączając gratyfikacye, i salvo calculo, że ten obiekt nie tak znacznym jak w Koronie się zdaje, Deputacya wyznacza złł. 15.)00. Potrzeby zatem Komisyi Policyi w Litwie wynoszą złł. 110.000. A tak co za ostatniego Sejmu ustanowiona Komisya Policyi O.N. kosztowała złł. 540.000, teraz obydwie kosztować będą Rzpltej tylko złł. 225.000. Departament Kanclerski Litewski Przystąpiła dalej Deputacya do stanowienia wydatków na Departament Kanclerski Lit. i naznaczyła Kanclerzowi Wielkiemu złł. 45.000 odcinając czwartą część od 60.000 podług Tabeli 1776 roku. Podkanclerzemu zamiast 40.000 również podług przyjętej reguły odtrącając 30.000 złł. zostawia. Assessorya Na Assessoryą Litewską równie znajdują oznaczenia funduszu na jej utrzymanie, co i w Koronie powody, stanowi: sześciu assessorom po 7.500 złł na jednego, uczyni złł. 45.000. Instygatorowi Litewskiemu, który równie jak i w Koronie, aby w sądach assessorskich zasiadał, porządek wymaga, złł. 4.500. Pisarzowi Dekretowemu, odjąwszy czwartą część od pensyi tabellą 1776 roku objętej, złł. 4500. Metrykantowi podobnież, złł. 4.500. Departament zatem Kanclerski z Assessoryą Lit. wynosi na rok ogólnie złł. 133.500. Departament Skarbowy Litewski Roztrząsała następnie Deputacya potrzeby Departamentu Skarbowego Lit. i determinowała: Podskarbiemu Wielkiemu zmniejszając podług przyjętej reguły przez czwartą część pensyą tabellą roku 1776 oznaczoną 60.000 zł. wynoszącą, złł. 45.000. Podskarbiemu Nadwornemu zamiast 40.000 również postępując 30.000 złł. zastrzegła. Sześciu Komisarzom Skarbowym równie jak i Koronnym po 7.500 złł na jednego, złł. 45.000 Instygatorowi Litewskiemu w Komisyi Skarbowej zasiadającemu, po odjęciu czwartej części pensyi tabellą 1776 roku jemu oznaczonej, złł. 4.500 zostawia. Skarbnemu sprawującemu ciągle obowiązki pisarza, lubo ten miał w tabelli 1776 roku tylko 6.000 złł. pensyi oznaczonej, lecz posiadał wioskę do swej funkcyi, której prowenta na Skarb są odebrane i do 4.000 złł. wynoszą, przeto rachując, iż miał złł. 10.000, odcina mu się czwartą część i zostawia się złł. 7.500. Oficyaliści ad latus Komisyi Tabellą 1776 mieli oznaczoną summę złł. 24.700. Takowa summa w lat postępie znacznie bardzo powiększoną została. Gdy zaś Deputacya wchodząc w słuszność i sprawiedliwość przekonała się o szczupłości pensyi oficyalistów Skarbu Lit. i przeświadczoną została, iż oficyalista skarbowy dobrze płatnym być powinien, aby Skarb z niego czułą i wierną miał posługę, zaczym stosując się do sprawiedliwego umiarkowania, summę 59.400 na ich utrzymanie przeznaczyła. Na Milicyą Komisyi Skarbowej Lit. uznając niemożność zmniejszenia onej, również, jak i w Koronie, przy dawnym zachowuje ją etacie, który wynosi złł. 45.058 groszy 15. Gdy na expens prawną i drobną szczupły nader w 1776 roku Tabelli przeznaczony był fundusz, zaczym tenże złł. 10.000 wynoszący w całości się zostawia. Na allewiacye z konflagrat, wrócone cła i decessa, odciąwszy od złł. 60.000 Tabellą 1776 roku objętych, czwartą część, zostaje złł. 45.000. Departament zatem Skarbowy W.X.Lit. na utrzymanie swoje, potrzebować będzie corocznie złł. 297.458 gr. 15. Na Trybunał Litewski Rozstrząsała dalej Deputacya kategoryą różnych expens Skarbu Litewskiego, i naznaczyła Marszałkowi Trybunału Litewskiego złotych 15.000 zamiast 20.000 Tabellą 1776 objętych, czternastu Deputatom, prócz Marszałka, gdy do oznaczenia im pensyi też same co i w Koronie skłaniają powody, determinuje Deputacya dla każdego po złł. 7.500, co uczyni złł. 105.000. Pisarzowi Trybunalskiemu z tychże samych przyczyn, równie jak i Koronnemu, złotych 8.000. Regentowi Trybunalskiemu dla ciągłego dozoru kancelaryi trybunalskiej, i Archiwiście dla konserwowania akt trybunalskich, również jak i w Koronie ustanowić potrzebnym, pierwszemu złł. 3.000, drugiemu złł. 2.000 rocznie zastrzega. Że zaś wojsko krajowe może powinności Chorągwi Trybunału Litewskiego zastąpić, przeto wydatek na ten obiekt Tabellą 1776 ustanowiony a 20.000 złotych wynoszący, całkiem się znosi. Na utrzymanie zatem Trybunału Litewskiego potrzeba jest równie jak i w Koronie summa złotych 133.000. Inne różne expensa Skarbu Litewskiego Na reparacyą Zamku Grodzieńskiego zachowuje się Tabellą roku 1776 wyznaczona summa złotych 10.000. Pisarzowi Sądów Sejmowych w Litwie wyznacza się równie jak i w Koronie złotych 3.000. Biskupowi Smoleńskiemu zachowuje się Konstytucyą roku 1776 zawarowana summa roczna złotych 20.000 podług brzmienia prawa. Na kontynuacyą i utrzymanie Kanału Muchawieckiego, chociaż Deputacya z wszech miar przekonaną jest o potrzebie większego poparcia tego dzieła wiele krajowi obiecującego pożytku, przecież zostawiając to woli Najjaśniejszych Stanów, odcięła czwartą część od sumy złotych 60.000 Tabellą 1776 oznaczonej, i zredukowała ją do złł. 45.000. Moszyński Mar. W.Kor. Teofil Załuski P. N.Kor. Ludwik Tyszkiewicz Marszałek W.W.X.Lit. Michał Ogiński Podsk. W. Lit. A. Dziekoński P. N. W. X. Lit. Sessya 13. Dnia 11. Października 1793 roku. Przytomni na sesyi W przytomności Moszyńskiego Marszałka W. K. JO. Xcia Imci Sułkowskiego Kanclerza W. K. JWW. Platera Podkanclerzego W. X. Lit. Ogińskiego Podskarbiego W. W. X. Lit. i Załuskiego Podskar. Nadwor. Koron. Różność zdań względem proporcyi w jakiej Skarby do wspólnych expens przykładać się mają. Deputacya przystępując do ułożenia proporcyi w jakiej Skarb Lit. do niżej wyszczególnionych wspólnych expens przykładać się powinien różniące się w tej materyi między sobą zdania, w protokole umieszczonemi mieć chciała. Ministrowie Koronni z jednej strony dowodzili, że ponieważ Tabella Percepty Lit. sześć milionów złł. pol. wynosi, a Koronna nie więcej nad 10. milionów zamyka, że tym sposobem od dochodów przy stanowieniu Tabelli 1776 roku dyfferencya w prowincyi lit. ledwo miliona dosięga, gdy względem Korony cztery miliony straty być się okazuje; niemniej, że po uszczuplonych granicach Rzpltej, liczba dymów Lit. względem liczby Koronnych znajdując się jak 274.653 do 381.595 tej samej proporcyi co i dochody teraźniejsze O.N. odpowiadać prawie zdaje się, tudzież, że rozległość kraju Litew. ledwo nie dorównywająca teraźniejszej wielkości Korony wystawia w przyszłości znaczne dochodów litewskich zwiększenie, tak dalece, że raczej do proporcyi równej expensów dlatego należeć by Wielkie Xsięstwo Litewskie powinno, ile że łatwość i konkurencya handlu między Królewcem, Rygą, Memlem i Lipawą, większą możność zbywania produktów wskazuje, a stąd wprowadzenia do kraju realnego bogactwa w powiększeniu masy cyrkulujących pieniędzy, wystawia pewność, które widoki względem Korony z dzisiejszej pozycyi Gdańska, wcale nie odpowiadają awantażom położenia Litwy; wnosili zatem, że już nie w trzeciej części, jak dotąd dochody Litewskie względem Koronnych miarkowane były, lecz w proporcyi sześciu do dziesięciu w wspólnych expensach regulowane być powinny. Ministrowie zaś litewscy przekładając uwagę, że prowincya litewska w rozciągłości swojej, mało co od pozostałej Korony się różni, że oddzielne ma magistratury, że równą liczbę wojska mieć by powinna, że na rezydencyi Króla Imci i Rady przy boku jego w Warszawie wiele utraca, że zatem opłacając oddzielnie magistratury swoje i wojsko, powinna by być wyłączona od wspólnej na obydwa narody expensy a przynajmniej nie w takiej proporcyi, jakiej ministrowie Koronni żądają, że mianowicie Król Imć jako wybierający z Dóbr Ekonomicznych w prowincyi litewskiej będących, sumę do trzech milionów złotych wynoszącą, powinienby w całości z Skarbu Koronnego tylko, drugie trzy miliony odbierać, że Skarb Litewski wiele na tym traci, iż obywatele prowincyi litewskiej, do miasta rezydencyonalnego Warszawy przymuszeni będąc jeździć, w znacznej części składają te podatki niestałe, które do Skarbu Koron. wpływają: z takowych więc względów, uważając proporcyą dziesięciu do sześciu za istotnie krzywdzącą prowincyą litewską, od niej usunąć się chcieli. Ustanowienie takowej proporcyi Po wzajemnych w tej okoliczności dysceptacyach, ministrowie litewscy odwołując się do decyzyi w Stanach nastąpić mającej, w nadziei uzyskania równości w prerogatywach z Koroną, tak co do liczby reprezentantów na Sejm, jako też i liczby osób w magistraturach zasiadać mających; dalszym oporem nie wstrzymywali decyzyi stanowiącej proporcyą dziesięciu milionów do sześciu, w której skarby obydwa do wspólnych wydatków przykładać się powinny. Uwaga Ministrów Ko. względem ekonomiów w Litwie etc. Atoli ministrowie koronni, postrzegłszy między racyami ministrów litewskich, dla których przyjąć proporcyą sześciu do dziesięciu wzbraniają się i tę, że Król Imć mając w Litwie Ekonomie do trzech milionów czyniące, powinienby w całości z skarbu koronnego tylko trzy miliony odbierać, nie mogą naprzeciw temu swoich nie podać refleksyi. - Ekonomie zawsze miały i mają tytuł Dóbr Stołowych Królewskich, i zawsze Królom służą, nigdy one nie były dochodem skarbów publicznych, i być nie mogą uważane za część podatków, które prowincya, w której leżą składa, ani jej obywatelom, jakowej stąd czynić zasługi. - Przed pierwszym jeszcze podziałem kraju, kiedy Król Imć oprócz Ekonomiów Litewskich miał do Stołu swego przywiązane Ekonomie w Prusiech, w Krakowskim, Sandomirskim, Samborską, Żupy Solne w Wieliczce, Bochni, Samborze &c., które mu nierównie więcej czyniły, niż teraz Ekonomie w Litwie, przecież Korona żadnej stąd nie szukała dla siebie ulgi, ale w proporcyi dochodów publicznych, do expens obydwie prowincye wspólnie interesujących przykładała się, i w tymże samym pomiarze uproporcyonowane miała względem Litwy prerogatywy, tak co do liczby reprezentantów, jako i osób w magistraturach zasiadających. - Równie i przy stanowieniu proporcyi przykładania się do expens wspólnych obojga narodów w roku 1776 lubo już Korona prawie wszystkie swe Ekonomie przez pierwszy kraju zabór utraciła, i Najjaśniejszy Pan przy tych samych Ekonomii Litewskich posiadaniu, co i teraz zostawał, jednakże mimo tego do czterech milionów gotowizną z skarbów dla niego przeznaczonych, i innych wspólnych wydatków w trzeciej części skarb litewski przykładać się podług proporcyi dochodów Skarbów Obojga Narodów uproporcyonowanym został, i w tej proporcyi wszelkie swe narodowe prerogatywy miał warowane; nie wątpią więc ministrowie koronni, że tak jasne i tak słuszne przyczyny powinny skłonić nie tylko Ministrów, ale i całą Prowincyą Litewską, do przyjęcia założonej przez ministrów koronnych proporcyi, i do odstąpienia żądań, które by istotną Prowincyi Koronnej przynosiły krzywdę. Wydatki wspólne obydwom R. P. Skar. Wspólnemi obydwom Rzpltej skarbom wydatkami są: 1mo należytość w gotowiźnie Królowi Imci. 2do: Expens na Radę. 3to: Na Departament spraw zagranicznych. 4to: Na Szkołę Rycerską. 5to: Na długi Rzpltey i prowizye. 6to: Na Marszałka i Sekretarza Sejmowych. 7mo: Pensya dla Królewiczów Polskich Książąt Saskich. 8xo: Expens extraordynaryjna, to wszystko wynosi ogólnie sumę zł. 6.306,875, przypada zatem podług wyżej wymienionej proporcyi na Skarb Koronny zł. 3.941.796 gr. 26 1/4, na Skarb zaś Litewski złł. pol. 2,365,078 gr. 3 1/4, szczególny zaś rozkład można widzieć w przyłączonej Tabelli Nro 3. Resultatum wszystkich expens w Kor. i Lit. Dodawszy zatem te exdywizye do expens szczególnych respective skarbu, wypada expensy ogólnej na Listę Cywilną w Koronie zł. 5.151.657 gr. 26 1/4, a w Litwie zł. 3,218.286 gr. 18 1/4. Odtrąciwszy te sumy od percept respective skarbu, wypada na wojsko w Koronie zł. 4,848.342 gr. 3 3/4, a w Litwie zł. 2,781.713 gr. 11 1/4. Moszyński Marsz. W. Kor. Antoni Ord. Xże Sułkowski Kanclerz W.K. Teofil Załuski Podskarbi Nadw. Kor. Kazimierz Hr. Plater kanclerz Lit. Michał Ogiński Podsk. W. X. L. Sessya 14ta Dnia 12 Paździer. 1793 ru. Przytomni na sesyi W przytomności JWW. Moszyńskiego Marszałka W. Kor. Ogińskiego Podskarbiego W. Lit. i Załuskiego Podskarb. N.K. Zlecenie trzymającemu protokół podania go do druku Dopełniwszy już Deputacya zamiaru swego przez obrachowanie stanu skarbów O.N. w pewnych i nie zawodnych dochodach, uregulowawszy tudzież z największą usilnością, ile być może najstosowniej do tychże dochodów wydatki Listy Cywilnej; w porządku przyniesienia dzieła swego, podług woli Najjaś. Stanów, w prawie stanowiącym Deputacyą do układu formy Rządu wyrażonej, do tejże Deputacyu Rządowej, protokół swój wyexaminowała, i do druku podać trzymającemu tenże zleciła. Zlecenie temuż sporządzenia tabeli expensy Listy Cywilnej Aby zaś cel jej czynności, to jest expens Listy Cywilnej, jasno i widocznie każdemu pod oczy podpadała, tabellę takowej tak w Koronie jak w Litwie, porządnie ułożyć, tłumaczeniem podług myśli w protokole zamkniętych, każdy artykuł objaśnić i powody wyszczególnić; Annexa wszystkie porządnie zebrać, to wszystko do druku wraz z protokołem podać, i aby to jak najśpieszniej wygotowanym było, dopilnować, trzymającemu protokół rozkazała. Moszyński Mar. W.Kor. Teofil Załuski P.N.Kor. Michał Ogiński P.W.Lit. Deputacya ten protokół Listy Cywilnej examinowała in ordine do podania Stanom Sejmowym. J. Xże Massalski B. W. Prezydent.
Podatki Obojga Narodów My Król za zgodą Skonfederowanych Sejmujących Stanów, uznając potrzebę ustanowienia ad Normam Anni 1776 nowej Tabelli Expens tak cywilnych jako i wojskowych obojga narodów, która by do sytuacyi teraźniejszej nieszczęśliwego zaboru krajów Rzeczypospolitej stosowną była; gdy Sejm zeszły Rewolucyjny Warszawski pod wielorakiemi tytułami różne nowe podatki postanowił, które często dla nieużyteczności swoich przeznaczeń, a raczej dla doświadczonego uciążenia obywateli, jako to, z Rzezi, z Stempla podwyższonego prócz od orderów, podatku czterechkroć sto tysięcy złotych na Warszawę nałożonego (zostawując w tymże naszym rezydencyonalnym mieście dawne podymne i półpodymne, i stosując się do prawa 1775 roku w tej mierze zapadłego) częścią na koniec dla illegalności czynów całego Sejmu uchylić uznaliśmy za rzecz przyzwoitą; przeto prawa wszelkie podatki nowo postanawiające znosiemy i kasujemy. Że zaś do podatków ad Annum 1788 w obydwóch narodach exystujących; Podatek z Ziemi to jest 10ciu, 20stu i 30stu od sta z dóbr ziemskich duchownych i miejskich, oraz Kwart dwóch, półtrzeci, półczwartej i czterech z Dóbr Królewskich zwanych, jako dobrowolną ofiarę płacony być uważany; więc tenże podatek ziemny z wszelkich dóbr według taryf i urządzeń Komisyów Skarbowych Obojga Narodów opłacany, wraz z innemi rodzajami dawnych podatków, jakie były do roku 1788, a to podług ostatniej lustracyi i opisu dawnych praw, za wieczno-trwałe mieć chcemy. J. Xże Massalski B.W. Prezydent Urządzenie Wydatków O.N. Pomnożone coraz klęski Rzpltej pasmem nieszczęśliwości nieprzerwanie niemal ciągnące się, gdy wojska zagraniczne opanowawszy orężem prowincye nasze, do odstąpienia onych w znacznych częściach nas przyniewoliwszy, o upadek dochodów skarby nasze przyprowadziły; a stąd w niesposobności nas zostawują, wydatki prawem 1776 ustanowione utrzymać. Umyśliliśmy więc wszystkie te wydatki, zacząwszy od nas Króla chętnie tę ofiarę dla dobra publicznego czyniąc, ile nie chcący naród już i tak wycieńczony nowemi podatkami obarczyć, czwartą część z wyznaczonych każdemu podług tabeli tegoż prawa przychodów, w każdej kategoryi wytrącić, gdzie niegdzie jednak na nieodbite potrzeby się zastanawiając, jakoż odtąd spisane tu pro Norma Tabele Komisyom Skarbowym w wydatkach swoich za prawo służyć mają, żadnych innych cywilnych nie dozwalając expens, prócz poniżej wyrażonych. Aby zaś cierpiącym przez to ujęcie należytości swoich, jakąkolwiek okazać ulgę, a spodziewając się po bacznym i starownym rozrządzeniu i dopilnowaniu przez Komissye nasze Skarbowe intrat publicznych, iż jakikolwiek onych nastąpi w dalszych latach przybytek mieć chcemy: Aby jeżeli przy końcu roku okażą się superaty roczne nad summę dziesięć milionów w Koronie, a w Litwie nad sześć milionów z kwot na niedobory zostawionych, też superaty przez Komisye Skarbowe O.N. pod dozorem i odpowiedzialnością Rady Najwyższej Wykonawczej, na żaden inszy wydatek nie były obracane, tylko szczególnie takowym sposobem, iżby połowa tej superaty do funduszu na umorzenie długów dołączona była; a druga połowa szła w proporcyi sprawiedliwej exdywizyi na wszystkie magistratury tak cywilne jak wojskowe, którym czwartą część się teraz potrąciła, tak aby co ratą w proporcyi odbierały takowe udziały i dodatki, aż się zrównają w szczegółach do expens prawem 1776 roku objętych. J. X. Massalski B.W.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
