Sessya Czwarta

d. 11. Maja.

Za przybyciem dnia dzisieyszego do Senatu tak Jchmciow Senatorow, iako tesz Rycerskiego Stanu, Xże Jmc Marszałek Seymowy dalszych Obrad progress zagaiaiąc, wyraził w głosie swoim Naywyzszemu Zastępow Panu nieskonczone dzięki, że w czasie teraznieyszym skonfederowaney Rzpltey otwieraiąc Pole do zbierania

[22]

z niegoż obfitych pozytkow, chce, y wyciąga aby nayprzod względem utrzymania poprzysięzoney Mu Wiary S. Katolickiey Warunki zaradziwszy, o bespieczenstwie też Swoim tak skutecznie Oyczyzna pomysliła, aby zwiędły iey dawny splendor y okazałosc upadaiące podniesione y ozywione zostały przykładem Przodkow, ktorzy w podobnymze, iak się teraz dzieie, znayduiąc się Umysłow rozłączeniu, zostali dowodny sposob Vinculo Confederationis ratowania się.

Chwaląc chęci takowe ze Strony Stanu Rycerskiego ad commune bonum zmierzaiące Xże Jmc Prymas doniosł Całemu Zgromadzeniu, iako włożoną na się przez Stan Rycerski względem Warty Marszałkowskiey obligacyą chętnym pełniąc Sercem, gdy do Jmc P. Marszałka W. Kor. w teyze okolicznosci wystawszy Jchmc PP. Potkanskiego Podkomorzego Sandomirskiego y Glinkę Podkom. y Posła Łomzyn., odebrał rezolucyą iuz ządaniom niekorrespodnyiącą

[23]

przeciesz na nadziei nie zupełnie osychaiącą, że Jmc P. Marszałekw prętkim czasie względem pomienioney Warty przywrocenia lub nie, determinować się niemogący, zostawił ią dobie ad deliberandum za dwadziescia cztery godzin dopiero dostatecznie et directé responsurus. Niezaniedbał tenze Xże Jmc Prymas y w tym punkcie czuynosci swoiey gdy ninieysze Bez Krolewie, tym większą Sentymentow sprzyiaiących dobrą harmonią upespieczyc ządaiącym, im pilniey z pierwszenstwa swego o powszechne Dobro staraiący się statecznie, nierekwirowany, własnym tylko rozruznionych do iednosci złączenia pragnieniem pobudzony wysyłał na dniu wczorayszym do Jmc P. Hetmana W. K. Jchmc PP Jnowrocławskiego y Przemyskiego Kasztellanow, aby Ci Jmieniem Jegosz tegosz Woysk Wodza przez remonstracye żywych skutków do wrocenia się ad continuanda cum Confoederatis Consilia nakłonili.

Jmc P. Glinka Podkomorzy y Poseł Łom-

[24]

zynski po skonczonym Xcia Prymasa głosie odezwał się, aby, Kiedy Jmc P. Marszałek W. Kor. ządaniu samego Xcia Jmci Prymasa czynic zadość nieraczy w zględem tey milicyi, Ktora Pieniędzmi Rz'pltey żyiąca et subsistens, nie dla Niego, lecz dla teyze Rz'pltey ustanowioną iest wygody, postępek ten Krzywdę Rz'pltey przynoszący na dniu wczorayszym w Jzbie Poselskiey dosc obszernie ad sensibilitatem wyexplikowany przez Przeswietny Senat Stanu Rycerskiego Starszych Braci, został decydowanym.

Jmc P. Chotkiewicz Poseł Zmudzki w zabranym głosie swoim illationem JP. Łomzymskiego fortiter wspieraiąc, nie tylko względem Chorągwi Marszałkowskiey Jmc P. Marszałkowi W. K. quo ad internam, ale też et intuitu generalney nad Woyskami Koronnemi Komendy Jmc Panu Hetmanowi WK. quo ad externam securitatem nieodwłocznym Ordynansow wydaniem odebrania, tak u Przeswietnego Senatu iako tez y Stanu Rycerskiego

[25]

dopominał się wnosząc lepsze być iednego urażenie, a nizeli całą Rz'pltą zostawic bez zadney powagi przeciwko tym Samym, Ktorzy Jey obowiązani ac si derelinquentes Officia sua assurgunt in contra Dominum.

Powtornie odezwał się Jmc P. Poseł Łomzynski do Przeswietnego Senatu lucem'q Reges'q et Regna ferentem ządaiąc po nim ferventissimé, aby okoliczność Warty Marszałkowskiey sub decisionem podana nieodwłocznie mimo wszystkich innych materyi rezolwowaną została cum impositione rigoris na Rotmistrza Chorągwi casu quo wypadłey á Statibus decyzyi w czymkolwiek miałby contravenire.

Jmc P. Jezierski Poseł Lubelski replikuiąc na wniesione głosy, o podobnyż ordynans do Woyska Koronnego, aby był od Senatu y Koła Rycerskiego wydany, intulit, że y tak vulnera przez rozwoione Sentymenta vix są sanabilia, a zatym ieszcze aby do Niego od Senatu y Koła Rycerskiego nastąpiła Delegacya, instabat.

Jmc P. Piaskowski Poseł Wołynski reposuit, że Seymu Konfederacyinego Convocationis ta iest

[26]

Natura, iż kazdey Propozycyi pluralitas ma swoię preferencyą, a zatym kiedy Cały Senat y Wszyscy Posłowie Zgadzaią się, więc Ordynansu wydania do Woyska dopraszał się.

Jmc P. Łuszczewski Poseł Sochaczewski przymawiaiąc się do tego, wyrazał Konstytucyą 1696. Liberum Veto et internam et externam Securitatem ostrzegaiąc.

Jmc P. Bukowski Poseł Sanocki przywodząc podobienstwo, iż wszczepiony wraz z grzechem zwyczay dotąd gorzkie wydaie frukta, zalecał ferventissimé, aby Sądy exorbitantiarum reassumowane były, z czego zadna Liberi Veto y Wolnosci nienastąpi derogacya.

Jmc P. Jelinski Poseł Mozyrski upraszał całey Jzby, aby raz ieszcze do Jmc P. Marszałka W. K. była o przywrocenie Warty rekwizycya.

Jmc P. Kraszewski Poseł Jnowrocławski przenikaiąc Jzby Jntencye, że do nieodwłocznego wydania ordynansu zmierza, referebat zasługi wielkie w Oyczyznie Jmc P. Hetmana

[27]

WK. Ktore mu takowey Krzywdy czynic nie zdało się, ale raczey ieszcze od Jzby deputować Posłow, radził.

Odezwało się w tym punkcie wielu Jchmc Posłow reprimendo tę illacyą, a niechcąc się wdawać w inne Materye, ordynans do Jmc P. Rotmistrza Chorągwi JWJP. Marszałka dać obligowali pod wielkim rygorem.

Xże Jmc Czartoryiski Wwda Ruski wprzod ordynans, aby był dany, a potym o Karę in casu inobedientiae y exekwowania oneyze, obmysliły się media.

Jmc P. Nieszczycki inferendo, że Regiment Gwardyi Pieszey Koron.ad Custodiam Corporis Regis y zwykłey Jemu assistencyi iest naznaczony, zaczym tak gwałtowney o warcie Marszałkowskiey, propozycyi do skutku nieprzyprowadzać, prosił.

JX. Szeptycki Biskup Płocki nad Smiercią Krolewską żale oswiadczywszy, Panowanie Jego pobożne remonstrował Jzbie, chociaż zaś iednak żadną Woyną panowanie Jego zachmatłane nie było, przeciesz iednak iakie przez

[28]

dyspozycye Ministeryy Saxonici były nieszczęsliwosci, te ze są wszystkim wiadome, wspominać ich niechciał. Przymawiał się fervidé o wydanie ordynansow tak Woysku Koronnemu, iako y do Warty Marszałkowskiey, a przypominaiąc iaka przeszłych Domu Sasskiego była Elekcya Krolow, tę Konstitucyą eliminare radził, ktora opiewa, że na ten czas zadnego zdolnego do Korony niebyło Patryoty, co za wielką sobie hańbę maiąc, radził enixé, aby Elekcya rodowitego Polaka naydaley in Augusto nastąpiła przez Posłow, nie przez Pospolite ruszenie; bo tak Woiewodztwom z mieyszą expensą będzie.

Wielu bardzo Jchmciow Posłow do Sentymentu JX. Biskupa Płockiego przypisało się i że Elekcyą przyszłego Krola Polaka Jnstrukcyami y Przysięgami maią sobie obwarowaną, oswiadczali się.

Jmc P. Sosnowski Poseł Brzeski w zabranym głosie swoim nad Smiercią Krola Żal wyraziwszy, o ordynansu wydanie instabat czuiąc to sobie za wielką urazę, że sługa ieden

[29]

Rzplitey Skrypta iakieś niezwyczayne y deliberacye do 24. godzin od Stanow Rzpltey wymaga.

Jmc P. Gurowski Poseł Poznanski exprimendo, że niebiespieczenstwa zawczasu nieodwrocic, iest go bardziey nachilic, a tak do Jchmciow Kollegow przed sobą mowiących zdania się przypisuiąc, o nieodwłoczny Ordynans urgebat, do czego Jchmc PP. Łomzynscy, Płoccy, Wołynscy, y Jnni fervidé przymawiali się z tym ressentymentem: Usque quo Serwi dominabuntur nobis? instando onieodwłoczne Ordynansu wydanie.

Xże Jmc Prymas pytaiąc się Izby czy iest zgoda na pisanie Ordynansu Warcie Marszałkowskiey; gdy usłyszał iednostayne o tym naleganie, pisać ordynans nakazał, Ktory potym był czytany przez JP. Ogrodzkiego Sekretarza Seymowego, y Rękami JOO. Xiąząt Prymasa y Marszałka Seymowego podpisany.

Jmc P. Gozdzki Wwda Podlaski ieszcze do tey propozycyi przymawia łsię aby baczność na tę chorągiew dana była od Gwardyi Pieszey

[30]

Koronney.

Jmc P. Wielopolski Poseł Krakowski Koniuszy Koron identidem instabat aby JP. Rotmistrz Chorągwi Marszałkowskiey pod Komendę Laski Wielkiey JW JP. Marszałka W. Litew. poszedł y Jurament przed Nim wiernosci wykonał, a dla gruntownieyszego tey Chorągwi opatrzenia, o podobnyż Xciu Jmci Wwdzie Ruskiemu nalegał ordynans, co wszyscy Jchmc Posłowie aprobowali, y tymże samym sposobem Xże Jmc Wwda Ruski odebrał.

Gdy się zaspokoiła okolicznośc względem Milicyi Marszałkowskiey fortiter proponowana, iak Jmc P. Gurowski Poseł Wwdztwa Poznansgo dopominał się u Xcia Jmci Prymasa y Przeswietnego Senatu o rezolwowanie wniesioney przez Jmc P. Zmudzkiego względem Generalney Woysk Koronnych Komendy Materyi, tak dopominał się aby intuitu uwazenia, y rozwazenia tey propozycyi, ktora w pierwszym byc może podana punkcie, obiasnienie nastąpiło.

Jmc P. Wilczewski Podkomorzy y Poseł

[31]

Wiski względem Generalney Woysk Koronnych Komendy Materyi bardzodelikatney sądząc być potrzebę czasu do myslenia nieco obszernieyszego na tym Samym w niesieniu zyczył, o solwowanie Sessyi z uwiadomieniem tego oprocz Kommendy, nad czym etiam innym deliberare obveniet.

Gdy do solwowania Sessyi przystąpienie conabatur, Jmc P. Stolnik Litew. Poseł Warszawski odezwał się, aby dla odebrania w tym informacyi, w czym na dzien jutrzeyszy incumbet rozmyslenie, nastąpiła relacya Jchmciow do Jmc P. Krakowskiego Hetmana W. K.delegowanych co za skutek otrzymali wystania swego.

Co Xze Jmc Prymas sądząc na dniu dzisieyszym non esse de tempore, ze na dniu iutrzeyszym circa Turnum w głosach swoich Jchmc PP.wysłani Kasztellanowie gestam sui Provinciam zupełnie opowiedzą, deklarował.

Lecz o uczynienie Relacyi gdy za JP. War-

[32]

szawskim wielu odezwało się Posłow, Xże Jmc Prymas recommisit, aby tesz upominanie się Jchmciow Delegowani ad implendo, przynaymniey Krotko referant executorum munerum relationem. A zatym dany iest głos nayprzod Jmc Panu Jnowrocławskiemu Kasztellanowi, Ktoren post expressum super mortem Regis dolorem przystąpiuszy do uwiadomienia wykonanego Poselstwa Swego, retulit Jzbie, że na remonstracye Jego ze wszech okolicznosci usilne JmcP. Krakowski mniey się zdaiąc być nakłaniaiącym, ani od recessu podpisanego Manifestu, ani od przedsięwziętych mysli odstąpic oswiadczył się.

Jmc P. Kasztellan Przemyski z JP. Kasztellanem Jnowrocławskim Kolleguiący approbando relationem Jegosz, to tylko seperaddidit iż iak Oni ad Status Confederatos JPana Hetmana zapraszali, tak Tenze tychze rownie in partem Sui animował.

Po Zakonczoney takowey relacyi Xże Jmc Prymas parcendo tempori gdy solwował

[33]

Sessyą, wszyscy z mieysc swoich ruszyli się, lecz gdy za odebraniem Ordynansu JP. Fournier Rotmistrz Chorągwi Węgierskiey nie odwłocznie stawił się. W. X. Litt. y Stanu Rycerskiego Marszałkowie na mieysca rusząnych się zapraszaiąc, by przysięga Jego super fidelitatem słuchana była, intimarunt, iakosz wypełnił Przysięgę, y tym sposobem wszyscy z Senatu rozeszli się.